Filozofija historije

Filozofija istorije je filozofska studija ljudske istorije i pokušaja njenog bilježenja i interpretacije. Istorija u većini modernih evropskih jezika ima dva primarna značenja. Prvo se odnosi na vremenski ograničenu progresiju istorijskih dešavanja, dilatiranu na skalu cjelokupnog čovječanstva. Drugo se odnosi na istoriju kao disciplinu ili metodološko i sistematsko istraživanje istorije, putem koje se stiče saznanje o prošlosti čovječanstva. Ta dva značenja, takođe imaju svoje posljedice u značenju filozofije istorije, odnosno veoma je bitno koja vrsta značenja istorije je uzeta kao osnova, ili bila predmet studije u filozofiji.

Filozofija istorije se, polazeći od prvog značenja, kvalifikuje kao supstantnivna (ili spekulativna), čime se postavlja u okvire metafizike. Polazeći od drugog značenja, kvalifikuje se kao kritička (ili analitička), čime se može postaviti u okvire epistemologije, odnosno teorije saznanja.