Back Klooster Afrikaans Kloster ALS Monesterio AN Mynster ANG دير Arabic ܕܝܪܐ ARC دير ARZ Monesteriu AST Monastır Azerbaijani Манастыр Byelorussian
Za ostala značenja, vidi Manastir (razvrstavanje). „Monastir” preusmjerava ovdje. Za ostala značenja, v. Monastir (razvrstavanje).Manastir (grč. monasterion (μοναστήριον): kuća monaha, pustinjakova ćelija, prema monastein: živjeti sam, od monos), u istočnom hrišćanstvu, zajednička nastamba u kojoj, prema utvrđenim pravilima, žive monasi ili monahinje; u užem riječi pravoslavni samostan, crkva sa zgradama. Duhovno i kulturno središte istočnog hrišćanskog svijeta.
Načinom gradnje može biti pećinski, skitski (šatorski) i zidani (lavra).
Prvi cenobitski manastiri (život u zajednici) nastali su u IV. stoljeću.
U srednjem vijeku nastali su mnogobrojni monumentalni manastiri u Makedoniji (Nerezi), Srbiji (Dečani), Bugarskoj (Rilski manastir) i Rusiji (Kirilo-bjelozerski manastir).