Mao Tse-tung

Mao Cedung
Biografija
Datum rođenja	26. decembar 1893.
Mesto rođenja	Šaošan, Hunan ( Kina)
Datum smrti	9. septembar 1976.
Mesto smrti	Peking ( Kina)
Politička partija	Komunistička partija Kine
Supružnik	Luo Jisju (1907-1910) Jang Kajhuej (1910-1920) He Cidžen (1930-1937) Đang Ćing (1939-1976)
Profesija	političar
Mandat(i)
Sekretar Centralnog komiteta Komunističke partije Kine
19. jun 1945. — 9. septembar 1976.
Prethodnik	on (kao sekretar Centralnog politibiroa)
Naslednik	Hua Guofeng
Sekretar Centralnog politbiroa KP Kine
20. mart 1943. — 28. septembar 1956.
Prethodnik	Džang Ventjen
Naslednik	on (kao sekretar Centralnog komiteta)
Sekretar Centralne vojne komisije KP Kine
23. avgust 1945 – 1949. — 8. septembar 1954 — 9. septembar 1976.
Prethodnik	funkcija ustanovljena
Naslednik	Hua Guofeng
Predsednik Narodne Republike Kine
27. septembar 1954. — 27. april 1959.
Prethodnik	funkcija ustanovljena
Naslednik	Lju Šaoći
Član Nacionalnog narodnog kongresa
15. septembar 1954 — 18. april 1959. — 21. decembar 1964 — 9. septembar 1976.
uredi

Mao Tse-tung ili Mao Zedong (26. 12. 1893. - 9. 9. 1976.) je kineski političar, vojskovođa, revolucionarni vođa i državnik koji se smatra najvažnijom ličnošću u modernoj kineskoj historiji i jednom od najvažnijih ličnosti 20. vijeka.

Kao dijete imućnih seljaka se tokom školovanja uključio u radikalnu politiku, da bi godine 1921. postao članom KP Kine. Kao jedan od vođa KP Kine izbjegao je bijeli teror godine 1927. U planinama jugoistočne Kine je započeo ustanak i stvorio Kinesku sovjetsku republiku te razvio vlastitu marksističko-lenjinističku doktrinu koja će se poslije nazvati maoizam. Njegovo inzistiranje na seljacima kao bazi revolucionarnog pokreta i gerilskoj strategiji je dovelo do sukoba s dogmatima koji su inzistirali na oslanjanju na radničku klasu i borbu u gradovima. Mao je taj sukob izgubio, pa su kineski komunisti, odbacivši njegovu strategiju poraženi u sukobu s nacionalističkom vojskom Chang-Kai-Sheka i prisiljeni na Dugi marš u Yenan. Tamo se Mao ponovno nametnuo kao vođa i iz te baze rukovodio borbom protiv Changa i japanskih osvajača koji su napali Kinu godine 1937. Nakon japanskog poraza u drugom svjetskom ratu komunisti i nacionalisti su nastavili rat, da bi krajem 1949. komunisti odnijeli konačnu pobjedu. 1. oktobra 1949. je proglašena NR Kina, a preživjeli nacionalisti su pobjegli na otok Tajvan, koji se danas službeno smatra "otpadnutom" kineskom provincijom.

Mao Tse-tung je tako nakon više od jednog vijeka po prvi put uspio sve kineske teritorije staviti pod jednu vlast i okončati građanske ratove, ustanke i revolucije. Godinu dana kasnije je uspješna kineska intervencija u korejskom ratu povećala prestiž mlade države. Prvih devet godina pod Mao Tse-tungom su također zapamćene po uvođenju niza reformi - pojednostavljanju kineske abecede u svrhu povećanja pismenosti, zaustavljanju inflacije i agrarnoj reformi. No, sva su ta dostignuća zasjenjena ekonomskom katastrofom u koju se pretvorio Veliki korak naprijed. Nešto kasnije se NR Kina odmetnula od svog tradicionalnog saveznika SSSR-a i postala jednom od najizoliranijih država svijeta. Pod Mao Tse-tungom Kina je stvorila i testirala nuklearno oružje i tako postala nuklearnom silom. U nastojanju da suzbije opoziciju svojoj vlasti, Mao je godine 1966. pokrenuo Kulturnu revoluciju koja je dovela do općeg ekonomskog i društvenog kaosa. Kaos je zaustavljen tek nekoliko godina kasnije.