Mjanmar

(Pyidoungzu Myanma Naingngandau) Republika Savez Mjanmara
Zastava Grb
Himna: "Gabar Majay Bamar Pyay "
Glavni grad	Naypyidaw
Najveći	Yangon
Službeni jezici	burmanski
Utemeljenje
• grad država Pyu	c. 180 PNE
• Kraljevina Pagan	23. decembar 849.
• Dinastija Taungoo	16. oktobar 1510.
• Dinastija Konbaung	29. februar 1752.
• Britanska aneksija	1. januar 1886.
• nezavisnost od Ujedinjenog Kraljevstva	4. januar 1948.
• Državni udar	2. mart 1962.
• Burma preimenovana u Mjanmar	18. jun 1989.
• Obnova predsjedništva	30. mart 2011.
• Državni udar	1. februar 2021.
Površina
•	678 500 km2
• Vode (%)	3.06
Stanovništvo
• Popis iz 2017.	53,582,855
BDP (nominalni)	procjena za 2019.
• Ukupno	66 milijardi USD (72.)
• Per capita	1245 USD (155.)
Gini (2015.)	38.1 srednji
HDI (2019.)	0.583 srednji (147.)
Valuta	kyat (100 pya)
Vremenska zona	+6:30
Pozivni broj	+95
ISO 3166 kod	[[ISO 3166-2:Šablon:ISO 3166 kod|Šablon:ISO 3166 kod]]
Veb-domena	.mm

Mjanmar, ili sve donedavno Burma, službeno Republika Savez Mjanmara, je država u jugoistočnoj Aziji na obalama Bengalskog zaljeva i Andamanskog mora (dijelova Indijskog oceana). Graniči na zapadu s Bangladešom, na sjeverozapadu s Indijom, na sjeveroistoku s Kinom, na istoku s Laosom te na jugoistoku s Tajlandom. Mjanmar je površinom najveća zemlja kontinentalnog dijela jugoistočne Azije kao i površinom deseta najveća zemlja u Aziji ukupno. Prema popisu iz 2017. godine populacija Mjanmara bila je oko 54 miliona stanovnika. Glavni grad ove države je Naypyidaw, dok je najveći grad Yangon.

Rane civilizacije Mjanmara uključuju tibetansko-burmanske gradove države Pyu u području gornje Burme i kraljevstva Mon donje Burme. Burmanci su u IX vijeku ušli u gornji tok rijeke Iravadi dok su sa uspostavom Kraljevine Pagan oko 1050. godine burmanski jezik i theravada budizam postali dominantni širom zemlje. Kraljevina Pagan pala je pod invazijom Mongola nakon čega je nastalo nekoliko međusobno sukobljenih manjih država. U XVI vijeku, ponovo ujedinjena pod dinastijom Taungoo, Burma je za kratko vrijeme postala najveća imperija u istoriji jugoistočne Azije. U ranom XIX vijeku dinastija Konbaung vladala je područjem današnjeg Mjanmara, a kratko je kontrolirala i Manipur i Assam. Britanska istočnoindijska kompanija preuzela je kontrolu nad zemljom u XIX vijeku nakon tri Anglo-burmanska rata (1824-1826, 1852-1853. i 1885) nakon kojih je uspostavljena i kolonijalna vlast. Nakon japanske okupacije u periodu II svjetskog rata zemlju su zauzeli saveznici koji su joj priznali nezavisnost 1948. godine. Anti-kolonijalni revolucionar i vođa zemlje poslije nezavisnosti Kyaw Nyein je sa drugim burmanskim liderima u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji prepoznao model za svoju zemlju uz želju da „Burmu transformira u Jugoslaviju Azije“.^[1] Savez komunista Jugoslavije učestvovao je 1953. godine u Azijskoj socijalističkoj konferenciji dok je Nyein bio jedan od učesnika prve konferencije Pokreta nesvrstanih zemalja u Beogradu.^[1] U zemlji je 1962. godine vojska izvela prvi državni udar i preuzela direktnu vlast na narodnih nekoliko decenija.

Većinu vremena od nezavisnosti zemlja je bila zahvaćena raširenim etničkim sukobima te su njene brojne etničke skupine uvučene u jedan od najdugovječnijih građanskih ratova na svijetu. Ujedinjene nacije izviještavale su o sistematskim kršenjima ljudskih prava u toku sukoba. 2011. godine vojna hunta službeno je raspuštena nakon opštihih izbora održanih 2010. kada je na vlast postavljena nominalno civilna vlada. Postavljanje civilne vlade uz puštanje Aung San Suu Kyi i drugih političkih zatvorenika dovelo do ublažavanja trgovinskih i drugih ekonomskih sankcija. Zemlja je ostala meta kritika zbog nasilja i kršenja prava manjinskih skupina. Na opštim izborima 2015. stranka Aung San Suu Kyi osvojila je većinu mandata u oba doma parlamenta dok je vojska zadržala važnu ulogu u političkom životu. 1. februara 2021. vojska je izvela drugi državni udar u istoriji zemlje.

1. ↑ ^{1,0 1,1} Jovan Čavoški (April 2010). Arming Nonalignment: Yugoslavia’s Relations with Burma and the Cold war in Asia (1950-1955). Woodrow Wilson International Center for Scholars.