Oswald od Nortumbrije

Oswald od Nortumbrije
Slika Sv. Oswalda iz 12. vijeka; Durhamska katedrala
Rođen/a	Deira, Nortumbrija
Umro/la	5. 8. 641./642
Štuje se u	Rimokatolička crkva, Anglikanska zajednica, Pravoslavna crkva
Glavno svetište	Bardney Abbey, Lincolnshire, Engleska; relikvije kasnije prenesene u Priorat sv. Oswalda [1]
Kalendar svetaca	5. august

Oswald (cca. 604 – 5. august 642^[1]) je bio kralj Nortumbrije od 634. do smrti, a koji se danas slavi kao kršćanski svetac.

Oswald je bio sin bernicijskog kralja Aethelfritha i deirske princeze Ache. Otac mu je, nakon uspješnih borbi sa Britima, stekao veliku teritoriju, a potom stvorio personalnu uniju Bernicije i Deire - preteču buduće Nortumbrije. Vjeruje se da se to dogodilo 604. odnosno otprilike u vrijeme Oswaldovog rođenja. Kada je Oswald imao oko 12 godina, otac mu je 616. poginuo u sukobu sa Raedwaldom, kraljem Istočne Anglije. To je iskoristio Achin brat Edwin kako bi preuzeo prijestolje obaju kraljevstava. Oswald je protjeran u sjeverno gelsko kraljevstvo Dalriada gdje se preobratio na kršćanstvo.

632. ili 633. su protiv Edwina savez sklopili gwyneddski (britski) kršćanski kralj Cadwalon ap Cadfan i paganski mercijski kralj Panda te ga porazili i ubili u bitci kdo Hatfield Chasea. Oswaldov brat Eanfrith je preuzeo prijestolje Bernicije, ali je iste godine ubijen od Cadwalona. Sljedeće godine se u Berniciju vratio Oswald sa malom vojskom da se suprotstavi Cadwallonu. Prema predaji, Sveti Kolumba mu se pojavio u viziji i obećao pobjedu ako mu se vojska preobrati na kršćanstvo. Oswald ga je poslušao, pred bitku podigao križ i pozvao vojnike da se mole; nakon što su to učinili, krenuli su u bitku kod Heavenfilda u kojoj su ostvarili pobjedu, a Cadwallon je ubijen.

Nakon bitke je Oswald postao kraljem Bernicije i Deire, a, prema nekim špekulacijama, teritorija mu se proširila na Goddodin na sjeveru i Lindsay na jugu. Oswald je postao bretwalda, odnosno hegemon među svim anglosaksonskim vladarima, iako dio historičara smatra da ta hegemonija nije bila posebno snažna na područjima južno do rijeke Humber. S druge strane, iako je bio u lošim odnosima sa Mercijom, imao je dobre odnose sa Wessexom, te je oženio kćer kralja Cynegilsa i potakao ga da i sam prihvati kršćanstvo. U vlastitom kraljevstvu je Oswald također poticao pokrštavanje podanika, čemu mu je pomogao irski misionar Aidan od Lindisfarnea, koji je kasnije bio biskup; Beda Uvaženi u svom tekstu tvrdi da je bio popularan vladar, koji je volio dijeliti svoje bogatstvo sa siromašnim podanicima.

Godine 642. je, za vrijeme sukoba sa paganskom Mercijom i Powysom, poginuo u bitci kod Maserfielda. Prema predaji je umro moleći se za duše vojnika, kada je vidio da gubi bitku. Pobjednici su raskomadali njegovo truplo. Njegova smrt je Pendu od Mercije učinila najvećim vladarom, te dovela do razdvajanja Bernicije i Deire koje će ujediniti tek njegov brat Oswiu.

1. ↑ Beda uvaženi navodi 642. kao godinu Oswaldove smrti; međutim, nije sigurno da li je Beda godinu 642. podrazumijevao po današnjim kriterijima. R. L. Poole (Studies in Chronology and History, 1934) postavlja hipotezu prema kojoj su Bedine godine počinjale u septembru, pa bi po tome (kao npr. Frank Stenton u svojoj znamenitoj knjizi Anglo-Saxon England iz 1943. godine), datum bitke kod Heavenfielda (i početak Oswaldove vladavine) trebalo pomjeriti sa 634. na 633. Ako je, dakle, Oswald vladao osam godna, onda je ubijen 641. Pooleva teorija je osporena, s obzirom dio historičara smatra da je Beda godine počinjao 25. decembra ili 1. januara.