Paleozoik

Paleozoik predstavlja jednu od najvažnijih sekcija geološke kronologije, odnosno jednu od četiri geološke ere. Podjela vremena na ere, najveće podjele geološkog vremena, datira od Giovannija Arduina u 18. vijeku, iako je ispočetka ime za eru koju danas zovemo paleozoikom bilo "Primitivna" (v. Tercijar). Riječ paleozoik dolazi od grčkih riječi paleo (star) i zoo (životinje) i znači "drevni život."

Paleozoik se sastoji od šest geoloških perioda; od najstarijeg do najmlađeg to su -- kambrij, ordovicij, silurij, devon, karbonifer (misisipij i pensilvanij u Sjevernoj Americi) i permij. Raspon mu je otprilike od prije 542 MYA do prije 251 MYA (ICS, 2004). Slijedi prakambrijsku eru i nakon njega dolazi mezozojska era.

Palezoik pokriva vrijeme od prve pojave rasporstranjenih, tvrdoljušturnih fosila do vremena kada su kontinentima počeli dominirati veliki i relativno sofisticirani reptili i relativno moderne biljke. Donja (najstarija) međa se u klasično doba smještala u doba prve pojave stvorenja znanih poznatih kao trilobiti i arheocijatide. Gornja (najmlađa) međa je smještena u doba masovnog izumiranja 300 miliona godina kasnije, poznatog kao Permijsko izumiranje. Moderna praksa gornju među danas smješta u doba prve pojave posebnih fosilnih tragova zvanih Phycodes pedum.

U geološkom smislu je paleozoik započeo ubrzo nakon raspada superkontinenta zvanog Rodinija na kraju globalnog ledenog doba. (V. Varangrsklu glacijaciju i Snježna gruda Zemlja). Kroz rani paleozoik, kopnena masa Zemlje je bila razbijena u veliki broj manjih kontinenata. Pred kraj ere, kontinenti su se ponovno okupili u superkontinent zvan Pangea, koji je sadržavao većinu Zemljinog kopna.

Na početku era, živi svijet se svodio na bakterije, alge, spužve i niz danas malo poznatih stvorenja kojima je zajednički naziv ediakaranska fauna. Veliki broj različitih anatomskih oblika se gotovo istovremeno pojavio na početku ere -- fenomen koji se danas zove Kambrijska eksplozija. Postoje dokazi da su jednostavni oblici života mogli doći na kopno na početku paleozoika, ali složenije biljke i životinje se na kopnu nisu pojavile do silurija niti su se razvile do devonija. Iako se zna za primitivne kralježnjake na početku paleozoika, životinjskim oblicima su dominirali beskralježnjaci sve do sredine paleozoika. Populacija riba je eksplodirala u devoniju. Tokom kasnog paleozoika, velike šume stvorene od primitivnih biljaka su pokrivale kopno stvorivši kasnije velike naslage ugljena u Evropi i istočnom dijelu Sjeverne Amerike. Pred kraj ere su se razvili prvi veliki i sofisticirani reptili te prve prve moderne biljke(crnogorica).