Srbija u jugoslavenskim ratovima

Teritorije Republike Hrvatske i Bosne i Herzegovine pod kontrolom srpskih snaga.

Istorija Srbije u jugoslovenskim ratovima obuhvata period istorije Srbije od deset godina - koji je započeo sa ratovima u u Sloveniji i Hrvatskoj 1991. godine, a završio sa kosovskim ratom 1999, odnosno preševskim konfliktom 2001. godine. Srbija je na samom početku tih događaja bila deo bivše, odnosno tzv. krnje Jugoslavije, a od 1992. do 2003. novostvorene Savezne Republike Jugoslavije.

Sama teritorija Srbije - uz izuzetak nekoliko artiljerijskih i minobacačkih napada na pogranična mjesta i gradove 1991. i 1993. godine - je ostala pošteđena ratnih operacija sve do početka kosovskog rata, odnosno bombardovanja od strane NATO-pakta 1999. godine. Međutim, Srbija je od samog početka sudelovala u ratovima u Hrvatskoj i BiH, prvo preko srpskih rezervista, regruta i oficira koji su služili JNA, zatim preko raznih dobrovoljačkih i paravojnih formacija, odnosno vojne, logističke, obavještajne i tehničke podrške davane oružanim formacijama samoproglašenih srpskih entiteta u Hrvatskoj i BiH - Republike Srpske i Republike Srpske Krajine.

Cilj Hrvatske i Bosne i Hercegovine bio je sticanje neovisnosti, dok su JNA, srpski pobunjenici i paravojne formacije - pod organizacijom i komandom srbijanskog predsjednika Slobodana Miloševića[1][2] - imale cilj zadržati ta područja pod kontrolom Beograda provođenjem "etničkog čišćenja" nesrpskog stanovništva, u prvom redu Bošnjaka i Hrvata i posljedično stvoriti dvije nove srpske države na teritorijama dvaju osamostaljenih republika. Podrška secesionizmu bosanskohercegovačkih i hrvatskih Srba je bila zvanična politika srbijanskih vlasti pod čijom dominacijom se nalazio i savezni aparat. Za svoj konačan cilj u slučaju disolucije savezne države, Milošević i njegovi saveznici su postavili stvaranje jedinstvene, nacionalno homogene srpske države na razvalinama Jugoslavije, koja bi obuhvatila teritorije Srbije, Crne Gore, Republike Srpske Krajine i Republike Srpske.[3][4]

Srbija pod Miloševićem se još od 1992. godine u međunarodnoj, a pogotovo zapadnoj, javnosti smatrala odgovornom za pokretanje i dalje vođenje ratova, odnosno u okviru njih izvršenih ratnih zločina, a što je dovelo do međunarodnih sankcija UN u periodu 1992-1996. godine, te izolacije SRJ koja je imala dalekosežne negativne ekonomske, političke i kulturne posljedice.

Iako je Srbija uporno pokušavala da dokaže da nije bila u ratu, nekadašnji načelnik Generalštaba Vojske Jugoslavije (VJ), general Momčilo Perišić je 2011. godine osuđen na 27 godina zatvora zbog granatiranja Sarajeva i napada na Zagreb.[5]

Za ulogu Srbije u jugoslovenskim ratovima se u Hrvatskoj i BiH koristi izraz velikosrpska agresija.

  1. Robert Soucy. „Fascism (politics) - Serbia”. Encyclopaedia Britannica. 
  2. „Weighing the Evidence - Lessons learned from the Slobodan Milošević Trial”. Human Rights Watch. 13. 12. 2006.. Pristupljeno 23.7.2011. 
  3. Mediji i rat: Kako je “Politika” izveštavala 1992. godine (2) Arhivirano 2013-06-06 na Wayback Machine-u Politika 27. marta 1992: Poslanici su aplauzom potvrdili pravno zaokruženje četvrte republike na tlu treće Jugoslavije.
  4. Decision of the ICTY Appeals Chamber; 18 April 2002; Reasons for the Decision on Prosecution Interlocutory Appeal from Refusal to Order Joinder; Paragraph 8
  5. „Perišiću 27 godina zatvora”. Arhivirano iz originala na datum 2015-09-23. Pristupljeno 2011-09-07. 

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by razib.in