Back Ажәытә славиан бызшәа Abkhazian Ou Kerkslawies Afrikaans Eslau eclesiastico antigo AN سلافونية كنسية قديمة Arabic سلافونيه كنسيه قديمه ARZ Antiguu eslavu eclesiásticu AST Qədim slavyan dili Azerbaijani قدیم ایسلاو دیلی AZB Иҫке славян теле Bashkir Стараславянская мова Byelorussian
Za trenutni liturgijski jezik, vidite članak Crkvenoslovenski jezik.
Ne treba izjednačavati sa Praslovenski jezik.
| staroslovenski jezik | |
|---|---|
| ⰔⰎⰑⰂⰡⰐⰠⰔⰍⰟ ⰧⰈⰟⰊⰍⰟ словѣ́ньскъ ѩꙁꙑ́къ | |
| Države | Slovenske države i oblasti u srednjem veku |
| Regije | istočna Evropa |
| Izumro | koristi se kao liturgijski jezik |
| Jezična porodica | indoevropski
|
| Pismo | glagoljica i ćirilica |
| Službeni status | |
| Službeni | Pravoslavne i istočne katoličke crkve |
| Jezični kodovi | |
| ISO 639-1 | cu |
| ISO 639-2 | chu |
| ISO 639-3 | chu |
Staroslavenski jezik (словѣньскъ ѩꙁꙑкъ) prvi je književni slavenski jezik, kodifikovan na osnovi makedonskog govora iz okolice Soluna u 9. stoljeću.[1] Staroslovenska pisma bila su glagoljica i ćirilica.[2] Izvorno pismo sačinjeno za ovaj jezik je glagoljica,[3] koju je sastavio Konstantin Filozof.
Staroslavenski jezik su kodifikovali hrišćanski misionari, braća Kiril i Metodij, radi prevođenja evanđelja s grčkog, opismenjavanje starih Slovena i uvođenje narodnog jezika u crkvu. Staroslovenski je tokom srednjeg veka bio književni jezik većine slovenskih naroda [4] i uticao na formiranje mlađih slovenskih jezika. Staroslavenska književnost uključuje mnoge religijske, pravne, istorijske i druge spise. Na primer, Žitije Konstantina Filozofa iz 9. veka opisuje širenje pismenosti među Slovenima, Beseda na jeres iz 10. veka opisuje pojavu bogumila na Balkanu, Povest vremenih let (11-12. vek) istoriju ruskih zemalja, a Zakonopravilo iz 13. veka je najstariji sačuvani srpski pravni akt.
Geneološki, staroslovenski jezik pripada grupi južnoslovenskih jezika, i ne sme se mešati s praslovenskim jezikom, drevnom maticom iz koje vode poreklo svi slovenski jezici.[2] Naslednik staroslovenskog je konzervativni crkvenoslovenski jezik, u liturgijskoj upotrebi u pravoslavnim i istočnim katoličkim crkvama slovenskih zemalja.[5] Pozajmljenice iz ovog jezika nazivaju se arhaizmi ili crkvenoslavizmi.
Gramatika i rečnik staroslovenskog je temelj mnogih pokušaja stvaranja novog sve-slovenskog književnog jezika, među kojima je međuslovenski jedan od modernijih primera.
- ↑ (en) Encyclopedia od Indo-European Culture, J.P. Mallory and D.Q. Adams, str. 301.
- ↑ 2,0 2,1 Predrag Piper, Uvod u slavistiku I, Pristupljeno 25. 4. 2013.
- ↑ (en) Ethnologue (16th), pristupljeno 25. travnja 2017.
- ↑ Južnih Slovena od IX do XVIII veka, Istočnih Slovena od X do XVIII veka, moravskih Slovena i Čeha od IX do XI veka
- ↑ Slavonic, Old Church: An extinct language of Russia (Europe), Pristupljeno 25. 4. 2013.