Univerzitet Stanford

Univerzitet Stanford
Stanford University
Historija
Moto	Die Luft der Freiheit weht (nemački)
Moto (sh.)	Vetar slobode piri
Osnivač	Kalifornija
Osnivanje	1891.
Administracija
Akademsko osoblje	2,279
Admin. osoblje	15,314
Studenti
Broj studenata   – dodiplomci   – diplomci	17,246 (jesen 2021.) 7,858 (jesen 2021.) 9,388 (jesen 2021.)
Lokacija
Sedište   – savezna država   – država	Kalifornija  SAD
Službene stranice
www.stanford.edu

Univerzitet Stanford (engl. Stanford University, šp. Universidad Stanford, službeno Univerzitet Leland Stanford Junior^[1][2] skraćeno Stanford) je privatni istraživački univerzitet u Stanfordu, Kalifornija u Sjedinjenim Državama. Kampus zauzima 3.310 hektara zemlje što ga čini jedim od najvećih u Sjedinjenim Američkim Državama, a instituciju pohađa preko 17.000 studenata.^[3] Stanford se široko smatra jednim od najprestižnijih univerziteta na svetu.

Univerzitet su 1885. osnovali bivši guverner Kalifornije i senator Liland Stanford i njegova supruga Džejn Lejtrop Stanford , kao uspomenu na njihovog sina Lilanda Stanforda mlađeg koji je umro od tifusa u Evropi nekoliko nedelja pre šesnaestog rođendana.^[4] Liland Stanford je bogatstvo stekao kao železnički tajkun. Prvi studenti upisani su 1891. godine kao sekularna institucija koja je upisivala i muške i ženske studente i studentice. Univerzitet Stanford se finansijski borio nakon smrti Lelanda Stanforda 1893. godine, a ponovo nakon što je veći deo kampusa oštećen u zemljotresu u San Francisku 1906. godine.^[5] Nakon Drugog svetskog rata, prorektor Stanforda Frederick Terman inspirisao je i podržao preduzetništvo kako bi izgradili samodovoljnu lokalnu industriju, koja će kasnije biti poznata kao Silicijska dolina.^[6]

Univerzitet je organizovan oko sedam škola na istom kampusu: tri škole koje obuhvataju 45 akademskih departmana na preddiplomskom nivou, kao i četiri profesionalne škole koje se fokusiraju na diplomske programe prava, medicine, obrazovanja i biznisa. Univerzitet takođe ima i vlastitu think tank instituciju za javnu politiku, Hoover Institut. Studenti se takmiče u 36 sportova, a univerzitet je jedna od dve privatne institucije u Diviziji I FBS Pac-12 konferencije. Do 26. maja 2022. godine, Stanford je osvojio 131 NCAA ekipno prvenstvo, više od bilo kog drugog univerziteta, i dobio je NACDA Directors' Cup 25 godina zaredom, počevši od 1994-1995. Pored toga, do 2021. godine, studenti i alumni Stanforda osvojili su najmanje 296 olimpijskih medalja, uključujući 150 zlatnih i 79 srebrnih medalja.

Do aprila 2021. godine, 58 dobitnika Nobelove nagrade, 29 dobitnika Turingove nagrade i 8 dobitnika Fieldsove medalje bilo je povezano sa Stanfordom kao studenti, alumni, fakultetsko osoblje. Pored toga, Stanford je posebno poznat po svom preduzetništvu i jedan je od najuspešnijih univerziteta u privlačenju finansiranja za startapove.

1. ↑ „'Return of Organization Exempt from Income Tax – 2013' (IRS Form 990)” (en-US). 990s.foundationcenter.org. Pristupljeno November 15, 2017. 
2. ↑ University, © Stanford; Stanford; California 94305. „The founding grant: with amendments, legislation, and court decrees” (en-US). purl.stanford.edu. Pristupljeno December 29, 2020. 
3. ↑ Jones, Jennifer (November 21, 2019). „10 Largest College Campuses in the United States” (en-US). Largest.org. Pristupljeno July 8, 2021. 
4. ↑ The Birth of the University, History of Stanford
5. ↑ „History – Part 2 (The New Century): Stanford University”. Stanford.edu. Arhivirano iz originala na datum December 20, 2013. Pristupljeno December 20, 2013. 
6. ↑ „History – Part 3 (The Rise of Silicon Valley): Stanford University”. Stanford.edu. Arhivirano iz originala na datum December 20, 2013. Pristupljeno December 20, 2013.