Franca

Republika Franceze
République française (French)
Parimi: "Liberté, égalité, fraternité"
"Liri, Barazi, Vëllazëri"
Himni: "La Marseillaise"
Location of France (red or dark green)

– in Europe (green & dark grey)
– in the European Union (green)

KryeqytetiParisi
48°51′N 2°21′E / 48.850°N 2.350°E / 48.850; 2.350
Gjuha zyrtareFrëngjisht
Besimi
(2020)
NofkaFrancezë
Qeveria
Lloji i qeverisjesRepublikë unitare gjysmë presidenciale
Emmanuel Macron
Jean Castex
KuvendiParlamenti
Senati
Asambleja Kombëtare
Themelimi
• Sundimi i Clovis I si Mbreti i Frankëve
481–511
10 gusht 843
3 korrik 987
22 shtator 1792
• Themeloi KEE-në
1 janar 1958
4 tetor 1958
Sipërfaqja
• Gjithsej
643.801 km2 (248.573 sq mi)[2] (42-të)
• Ujë (%)
0,86 (2015)[3]
551.695
• Franca metropolitane (Kadastra)
543.940,9[4] (50-të)
Popullsia
• Përllogaritje maj 2021
Neutral increase 67.413.000[5] (20-të)
• Densiteti
104,7109/km2 (106th)
• Metropolitan France, estimate që prej May 2021
Neutral increase 65.239.000[6] (23rd)
• Dendësia
116/km2 (300.4/sq mi) (89-të)
Ekonomia
PBB (PFB)Përllogaritje 2021 
• Gjithsej
Increase $3,322 trillion[7] (9th)
• Për kokë banori
Increase $50.876[7] (26th)
PBB (zyrtare)Përllogaritje 2021 
• Gjithsej
Increase $2,940 trillion[7] (7th)
• Për kokë banori
Increase $45.028[7] (23rd)
Monedha
Të dhëna të tjera
Gini (2019)Negative increase 29,2[8]
Error: Invalid Gini value
IZHNJ (2019)Increase 0,901[9]
Error: Invalid HDI value · 26th
Zona kohoreUTC+1 (Zona Kohore e Evropës Qendrore)
• Verës 
UTC+2 (Ora Verore e Evropës Qendrore)
Formati i datësdd/mm/yyyy (AD)
Ana e drejtimit të makinësdjathtas
Prefiksi telefonik+33
Kodi i internetit TLD.fr

Franca, zyrtarisht Republika Franceze (frëngjisht: République française), është një shtet i Evropës perëndimore, është i përbërë nga Franca metropolitane dhe nga departamentet e përtejdetit (Départements d'Outremer). Për shkak të disa territoreve të saj bregdetare, Franca ka zonën më të madhe ekonomike ekskluzive në botë. Franca kufizohet me Belgjikën, Luksemburgun, Gjermaninë, Zvicrën, Monakon, Italinë, Andorrën dhe Spanjën në Evropë, si dhe me Holandën, Surinamin dhe Brazilin në Amerikë përmes territorit të saj jashtë shtetit në Guajanën Franceze. Ajo laget në jug-lindje nga Deti Mesdhe, në perëndim nga Oqeani Atlantik dhe në veri-perëndim nga Kanali i la Manshit. Franca është një republikë unitare gjysmë-presidenciale me kryeqytet Parisin, qyteti më i madh i vendit dhe qendra kryesore kulturore dhe tregtare; zona të tjera kryesore urbane përfshijnë Marsejën, Lionin, Tuluzën, Lillen, Bordo dhe Nicen.

Franca është ndër themeluesit e Bashkimit Evropian, zonës së Euro-s dhe hapësirës Schengen. Si këshilltare e OSCE është anëtare e përhershme e Këshillit të Sigurimit të Organizatës së Kombeve të Bashkuara, ka ndikuar në afirmimin e „Deklaratës për të Drejtat e Njeriut dhe të Qytetarëve“ të nxjerrë në vitin 1789. Franca është anëtare e disa organizatave të njohura botërore ndër të cilat është edhe NATO prej të cilës ajo ishte tërhequr në vitin 1966.

  1. ^ "Religions in France | French Religion Data | GRF" (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 24 korrik 2019. Marrë më 28 prill 2022.
  2. ^ "Field Listing :: Area". The World Factbook. CIA. Arkivuar nga origjinali më 31 janar 2014. Marrë më 1 nëntor 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Stampa:PD-notice
  3. ^ "Surface water and surface water change". Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). Marrë më 11 tetor 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ "France Métropolitaine". INSEE. 2011. Arkivuar nga origjinali më 28 gusht 2015. {{cite journal}}: Burimi journal ka nevojë për |journal= (Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ "Demography – Population at the beginning of the month – France". Insee. 2019. Marrë më 31 korrik 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "Demography – Population at the beginning of the month – Metropolitan France". insee.fr. 2019. Marrë më 31 korrik 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ a b c d "World Economic Outlook Database, October 2021". imf.org. International Monetary Fund. Marrë më 25 shkurt 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ "Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey". ec.europa.eu. Eurostat. Marrë më 10 gusht 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ "Human Development Report 2020" (PDF) (në anglisht). United Nations Development Programme. 15 dhjetor 2020. Marrë më 15 dhjetor 2020.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy