Gjuha perse

Persishtja
Farsishtja
فارسی (fārsī)
Shqiptimi	[fɒːɾˈsiː]
Vendase për	Iranin, Afganistanin, Taxhikistanin, Uzbekistanin
Rajoni	Azia Perëndimore e Qëndrore
Folësit	Amtarë: 81 milionë Total: 130 milionë[1]
Familje gjuhësore	Indo-evropiane Indo-Iraniane Iraniane Iraniane Perëndimore Iraniane Jugperëndimore Persishtja
Format standarde	Persishtja Iraniane Dari Taxhik
Kodet gjuhësore
ISO 639-3	fas
Zona me numër domethënës njerëzish që kanë si gjuhë amtare Persishten

Gjuha perse, persishtja ose farsishtja (فارسی Fārsī) është një gjuhë Iraniane që flitet në Iran, Afganistan, Taxhikistan dhe Uzbekistan. Është gjuha më e folur Iraniane, pjesë e familjes së madhe të gjuhëve Indo-Evropiane. Është e shkruar zyrtarisht në Iran e Afganistan me alfabetin Pers të prejardhur nga shkrimi Arab, dhe e shkruar në Taxhikistan me alfabetin Taxhik të prejardhur nga alfabeti Cirilik.

Është e klasifikuar si vazhdim i persishtes së mesme, gjuhës zyrtare dhe letrare të Perandorisë Sasanide, vetë një vazhdim i persishtes së vjetër, gjuha e Perandorisë Akemenide. Gjuha perse është gjuhë pluricentrike (me disa forma të standartizuara) dhe gramatika e saj është e ngjashme me shumë gjuhët e sotme Evropiane.

Me një histori të gjatë para Islamit (kur ishte persishte e mesme), persishtja ishte gjuha e parë në botën Islame që e theu monopolinë e arabishtes në letërsi. Kështu u popullarizua persishtja në shkrimin e poezisë në botën islamike. Persishtja përdorej si gjuhë burokracie në këshillat e Perandorisë Osmane, Perandorisë Mogule e shtete të tjera myslimanë. Ka patur një influencë të madhe në gjuhët gjeografikisht të afërme si gjuhët e tjera Iraniane, gjuhët Turqike, Armenishten, Gjeorgjishten e gjuhët Indo-Ariane.

1. ^ Windfuhr, Gernot: The Iranian Languages, Routledge 2009, p. 418.