Czasowo strefa

Czasowo strefa – wytyczůny wjyrch powjyrzchńi Źymje uo szerokośći 15° dugośći geograficznyj, kery rozćůngo śe połedńikowo mjyndzy bjygůnůma, we kerym urzyndowo uobowjůnzuje jednoki czas (czas strefowy). Je uůn słůnecznym czasym strzedńim postrzedńygo połedńika tej strefy, kery růżńi śe uo cołkowito liczba godźin uod uńiwersalnygo czasu.

Wszyjske půnkty położůne na tym samym połedńiku majům tyn sům lokalny czas (mjejscowy). Kożdo zmjana dugośći geograficznyj powoduje zmjana lokalnygo czasu - we uokreśe, kej ludźe zaczyńi przekludzać śe coroz czyńśći a gibći, stowało śe to fest ńywygodne. Cołko Źymja potajlowano na 24 strefy czasowe. Uńiwersalny czas a czasowe strefy zostoły zapropůnowane we 1878 roku uod kanadyjskigo wynalazce Sandforda Fleminga, zaś wkludzůno je we 1884 roku.

Strefy czasowe we ńyzmjyńůnym ksztołće uobowjůnzujům na morzach a uoceanach. Na lůndach jejich ksztołt zostoł zmodyfikowany tak, coby małe a strzredńe państwa znodły śe we uobrymbje jednyj czasowyj strefy, czyli uobowjůnzywoł we ńich jedyn czas. Wjynksze państwa, take kej Zjednoczůne Sztaty, Kanada, Brazylijo, Rusyjo abo Australijo, znojdujům śe we kilku czasowych strefach. Nojwjynkszym krajym na śwjeće, we kerym na cołkim terytorjům uobowjůnzuje ta sama czasowo strefa sům Chiny i to půmimo, aże růżńice we suůnecznym czaśe mjyndzy wschodńimi i zachodńimi prowincyjůma wynoszům przez 3 godźiny.