Rzyka

Rzyka – naturalny, wjyrchńi wodny ćek, co uůn płyńe we wyżłobjůnyj bez rzyczno erozyjo krzikopje a uokresowo zalewo rzyczno dolina. Ćek tyn muśi mjeć uokreślůno dugość albo wjyrch dorzyczo - ćeki půńiży umołwjůnygo kreju (roztomajće, znoleżńy na państwo, we Polsce dorzycze uo wjyrchu ńy myńi kej 100 km²) uznowo śe za potoki abo strůmjyńy.

Rzyka może zoczynać śe uod zdrzůdła abo powstować bez połůnczyńy poru potokůw eli tyż wypływać ze jeźora.

Stało rzyka mo ujśće do inkszej rzyki, jeźora abo morzo. Rzyki, co uůne uchodzům do wodnygo grůmadńika mjanuje śe znamjynnymi rzykůma, inksze to jejich dopływy. Znamjynno rzyka do kupy ze dopływůma tworzi rzyczn systyma.

Bjyg rzyki mo nojczyńśći trzi wożne tajle: wjyrchńi, strzodkowy a dolny. Ujśće rzyki może być trichterowate (estuaryjům) abo szyroke (delta). Inakszy je u czasowych rzykůw, kere ujśćo ńy majům, a ajnfach krok we krok śe zatrocajům, wśůnkajůnc we grůnt.

Rzyki majům znoczyńy lo gospodarki, sům wykorzistowane jako zdrzůdła pijalnyj wody a do transportu. Sům tyż naturalnym śedliskym roztomajtych gatůnkůw źelinůw a gadźiny.

Nojwjynksze rzyki na śwjeće to: Amazůnka (ze Ukajali), Ńil, Jangcy, Missisipi - Missouri, Huang He a Uob (ze Irtyszym).

Uobocz galeryjo na Wikimedia Commons:
Rzyka