93 Harbi

93 Harbi
Büyük Doğu Buhranı ve Osmanlı-Rus Savaşları
Plevne'de bir çarpışma
Tarih 24 Nisan 1877 - 3 Mart 1878 Bölge Balkanlar ve Kafkasya, Bulgaristan, Bosna-Hersek, Sırbistan, Karadağ, Romanya Sonuç Kesin Rus zaferi Ayastefanos Antlaşması (3 Mart 1878) Berlin Antlaşması (13 Temmuz 1878)
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Çerkes gönüllüler[1][2][3][4][5][6]	Rus İmparatorluğu Romanya Sırbistan Bulgar Gönüllüler  Karadağ Yunanistan Krallığı
Komutanlar ve liderler
II. Abdülhamid Ahmed Muhtar Paşa Osman Nuri Paşa ×  Süleyman Paşa Mehmed Ali Paşa Abdülkerim Paşa Ahmed Eyüb Paşa Geranduk Berzeg Paşa	II. Aleksandr Iosip Gurko İvan Lazarev Mihail Nikolayeviç Nikolay Nikolayeviç Mihail Skobelev Mihail Loris-Melikov I. Carol Kosta Protić I. Nikola
Güçler
281.000[7]	Rusya — 737.355 asker[8] Romanya — 60.000 asker[9] Sırbistan — 81.500 asker[9] Bulgaristan — 40.000 asker (Gerilla)[9] Karadağ — 25.000 asker[9]
Kayıplar
30.000 ölü ve 90.000 hastalık sebebiyle ölü[9]	Rusya — 15.567 savaşta ölü 56.652 yaralı 6.824 yara sebebiyle ölü 81.363 hastalık sebebiyle ölü 1.713 başka sebeplerden ölü 3.500 kayıp 35.000 terhis[10] Romanya — 4.302 ölü ve kayıp 3.316 yaralı 19.904 hasta[11] Bulgaristan — 15.000 ölü ve yaralı[9] Sırbistan — 5.000 ölü ve yaralı[9]
400.000 Türk sivil koalisyon güçleri tarafından öldürüldü ve 500.000-1,5 milyon Türk ve Müslüman yerinden edildi.[12][13]

93 Harbi ya da 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı (Rusça: Русско-турецкая война, Russko-Turetskaya voyna; 1877-1878), Osmanlı padişahı II. Abdülhamit ve Rus çarı II. Aleksandr döneminde yapılmış olan bir Osmanlı-Rus Savaşı'dır. Rumi takvime göre 1293 yılına denk geldiğinden Osmanlı tarihinde 93 Harbi olarak bilinir. Hem Osmanlı Devleti'nin batı sınırındaki Tuna (Balkan) Cephesi'nde, hem de doğu sınırındaki Kafkas Cephesi'nde savaşılmıştır. Savaşa hazırlıksız yakalanan Osmanlı Devleti, çok ağır bir yenilgi almıştır. Savaşın başlıca sebepleri; Osmanlı Devleti'nde yaşanan azınlık isyanları, Rusya ve Batı Avrupa ülkelerinde, Osmanlı Devleti'nde yaşayan Hristiyanların insan haklarının çiğnendiği konusunda oluşan tek taraflı kamuoyu, Rusya'nın Balkanlardaki genişleme siyaseti, Romanya ve Bulgaristan'ın bağımsızlık istekleri ve Panslavizm akımıdır. Avrupa'nın büyük güçleri savaşı önlemek için İstanbul'da Tersane Konferansı'nı toplamışlar, ancak Osmanlı Devleti'ne yaptıkları taleplerin reddedilmesi üzerine savaş patlak vermiştir.

Yaklaşık 1 yıl süren savaşta Osmanlı orduları, savunma savaşı yapmıştır. Batılı devletler ise tarafsız kalarak, savaşı bitirmek için ara buluculuk yapmıştır. Özellikle Balkanlarda bu olaylar neticesinde etnik temizlikler yaşanmış ve yer yer kıyımlar görülmüştür. Sonunda batıdaki Osmanlı savunma hatlarını kıran Rus ordularının önü açılmış, dirençle karşılaşmadan İstanbul'un eşiğine (Yeşilköy) kadar ilerleyerek Osmanlı Devleti'nin varlığını tehdit etmiş ve bunun sonucunda Osmanlı Devleti Ayastefanos Antlaşmasını imzalamak zorunda kalmıştır. Ancak Batı Avrupa ülkelerinin bu antlaşmanın koşullarından hoşnut kalmamaları sonucu bu antlaşma geçerliliğini yitirmiş ve yeniden imzalanan Berlin Antlaşması ile Osmanlı Devleti, çok fazla toprak kaybetmiş, Balkanlardaki nüfuzunu büyük ölçüde yitirmiştir. Balkanlar'da ve Kafkasya'da sayıları 1 milyonu aşkın Osmanlı vatandaşı mülteci konumuna düşmüş, savaş süresince ve savaştan sonra Anadolu'ya dev göç dalgaları yaşanmıştır. Ayrıca Batum'da yaşayan Müslüman Lazlar ve Gürcüler Osmanlı topraklarına göç etmek zorunda kalmışlardır.

1. ^ Schem, 1878, p. 231
2. ^ Hotko, Samir. Plevne. 2007, p. 224
3. ^ "Там /в Плевенско и Търновско/ действително се говори, че тези черкези отвличат деца от българи, загинали през последните събития." (Из доклада на английския консул в Русе Р. Рийд от 16.06.1876 г. до английския посланик в Цариград Х. Елиот. в Н. Тодоров, Положението, с. 316)
4. ^ Hacısalihoğlu, Mehmet. Kafkasya'da Rus Kolonizasyonu, Savaş ve Sürgün (PDF). Yıldız Teknik Üniversitesi. 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Nisan 2023. 
5. ^ BOA, HR. SYS. 1219/5, lef 28, p. 4
6. ^ Karataş, Ömer. The Settlement of the Caucasian Emigrants in the Balkans during lkans during the 19th Century
7. ^ Мерников А. Г., Спектор А. А. Всемирная история войн. — Минск: 2005. — С. 376. (Rusça)
8. ^ Mustafa Ablak (yönetmen, kameraman), İlyas Engin ve Hanımgül Kübra Ablak (metin yazarları). Plevne Destanı ve Gazi Osman Paşa (mpg) (Belgesel). Anatolia Movies. Etkinlik zamanı: 08.20/1.07.21. Erişim tarihi: 9 Şubat 2011. ^{[ölü/kırık bağlantı]}
9. ^ ^{a b c d e f g} Büyük Larousse, cilt VII, s.3282 - 3283, Milliyet Yayınları (1986)
10. ^ Урланис Б. Ц. Войны и народонаселение Европы. — М.: 1960. (Rusça)
11. ^ Scafes, Cornel, et. al., Armata Romania in Razvoiul de Independenta 1877-1878 (The Romanian Army in the War of Independence 187-1878). Bucuresti, Editura Sigma, 2002, p. 149 (Rumence)
12. ^ The Middle East, Abstracts and Index (İngilizce). Northumberland Press. 1999. 
13. ^ Karpat, Kemal. Ottoman Population. pp. 72–75.