Arap mitolojisi

Arap mitolojisi, Arapların İslamiyet öncesi çoktanrıcı inanç ve söylencelerini konu almakla birlikte Hristiyan, Yahudi ve İran dinlerinin de etkisinde kalmıştır. Samilerin bir kolu olan Arapların mitolojisinin bir özelliği de Sümer ve Mezopotamya mitolojisiyle devamlılık konumunda olmasıdır. Toplumların yaşamlarında bir sonraki kültür öncekileri yok etmez, Kutsal anlatılar alındıkları kaynaktan birtakım değişimlerle gelecek nesillere aktarılır ve devam ettirilir.^[1] Ayrıca o dönemde çevre bölgelerde yaşayan toplulukların mitolojileri ve inançları da Arap mitolojisiyle büyük oranda etkileşim gösterir. Arapların inanç sistemlerini oluşturmada diğer semitik toplumlarla etkileşim çok önemli roller oynamıştır.^[2]

Arap mitolojisinde de putlar sembolize ettikleri tanrı veya tanrıçalar nedeniyle kutsal sayılan tapınım araçlarıydı. İslam öncesi Arap Yarımadası'nda çok sayıda kutsal mekan ve buralarda inşa edilen kübik ilah evleri (Kâbe) bulunduğu, kutsal kabul edilen mekanlar ve ilah evlerinin Araplarca haram aylar boyunca ziyaret edilerek buralarda değişik tapınmaların gerçekleştirildiği bilinmektedir.^[3] Kutsal yerler hima, haram veya mahrem olarak bilinirdi. Bu yerler içinde tüm canlılar dokunulmaz kabul edilmiş ve şiddet yasaklanmıştır. Arabistan'ın çoğunda bu yerler, kaynaklar ve ormanlar gibi ayırt edici doğal özelliklere sahip açık hava kutsal alanları şeklindeydi. Şehirler, kutsal alanı duvarlarla çevreleyen süslü yapılara sahip tapınaklar içerirdi.^[4]

İslami kaynaklar Arap mitolojisinin temelini monoteist bir yapıdan aldığını, dahası bu tanrıçalar gibi o dönemlerde tapılan çeşitli tanrı ve tanrıçaların isimlerinin kökeninin Allah sözcüğü olduğunu ve bu konuda bilimsel bir bulgu olmamasına rağmen Arap politeizminin monoteist bir yapının bozulmasıyla oluştuğunu ileri sürmektedirler.

1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2017. 
2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2017. 
3. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Mayıs 2022. 
4. ^ Hoyland, Robert G. (2002), Arabia and the Arabs: From the Bronze Age to the Coming of Islam, p;157-158, Routledge, ISBN 978-1-134-64634-0