Back Atoom Afrikaans Atom ALS አቶም Amharic Atomo AN Mot ANG परमाणु ANP ذرة Arabic درة ARY ذره ARZ পৰমাণু Assamese
 | Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Şubat 2022) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
 Helyum atomunun yer aldığı grafikteki pembe kısım çekirdeği, siyah kısım ise elektron bulutunun dağılımını göstermektedir. Sağ üst köşede yer alan çekirdeğin büyütülmüş hâlindeki kırmızı küreler protonları, mor küreler ise nötronları göstermektedir. Çekirdek, gerçekte küresel simetriye sahiptir, ancak daha karmaşık çekirdekler için durum farklıdır. Siyah çizgi, bir ångströmdür (10-10 m ya da 100 pm). | |
| Sınıflandırma | Kimyasal elementlerin bilinen en küçük birimi |
|---|---|
| Bileşim | Elektronlar ile proton ve nötronlardan oluşan bir çekirdek |
| Kütle | 1,67×10-27-4,52×10-25 kg |
| Elektrik yükü | Sıfır (yüksüz) ya da iyon yüklü |
| Yük yarıçapı | 62 pm (He) - 520 pm (Cs) (veri sayfası) |
Atom veya ögecik,[1][2] bilinen evrendeki tüm maddenin kimyasal ve fiziksel niteliklerini taşıyan en küçük yapı taşıdır.[3] Atom Yunancada "bölünemez" anlamına gelen "atomos"tan türemiştir. Atomus sözcüğünü ortaya atan ilk kişi MÖ 440'lı yıllarda yaşamış Demokritos'tur. Gözle görülmesi imkânsız, çok küçük bir parçacıktır ve sadece taramalı tünelleme mikroskobu (atomik kuvvet mikroskobu) vb. ile incelenebilir. Bir atomda, çekirdeği saran negatif yüklü bir elektron bulutu vardır. Çekirdek ise pozitif yüklü protonlar ve yüksüz nötronlardan oluşur. Atomdaki proton sayısı elektron sayısına eşit olduğunda atom elektriksel olarak yüksüzdür. Elektron ve proton sayıları eşit değilse bu parçacık iyon olarak adlandırılır. İyonlar oldukça kararsız yapılardır ve yüksek enerjilerinden kurtulmak için ortamdaki başka iyon ve atomlarla etkileşime girerler.[4]
Bir atom, sahip olduğu proton ve nötron sayısına göre sınıflandırılır: atomdaki proton sayısı kimyasal elementi tanımlarken, nötron sayısı da bu elementin izotopunu tanımlar. Her elementin radyoaktif bozunma veren en az bir izotopu vardır.
Elektronlar belirli enerji seviyelerinde bulunur ve foton salınımı veya emilimi yaparak farklı seviyeler arasında geçişlerde bulunabilirler. Elektron, elementin kimyasal özelliklerini belirlemesinin yanı sıra atomun manyetik özellikleri üzerinde de oldukça etkilidir.
- ^ "Dil Derneği Türkçe Sözlük". 26 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2023.
- ^ Prof. Dr. Kaya Türkay. Yeni Özleştirme Kılavuzu. Kırmızı Kedi Yayınevi.
- ^ Pullman, Bernard (1998). The Atom in the History of Human Thought. Oxford, England: Oxford University Press. ss. 31-33. ISBN 978-0-19-515040-7. 5 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2022.
- ^ Melsen (1952). From Atomos to Atom, pp. 18-19