Avustralya

Koordinatlar: 25°20′N, 135°58′E

Avustralya
Commonwealth of Australia (İngilizce)
Avustralya Milletler Topluluğu

Avustralya haritadaki konumu
BaşkentCanberra
En büyük şehirSidney
Resmî dil(ler)Federal düzeyde yok

Ulusal dilİngilizce[N 1]
Etnik gruplar
  • %37,13 Avustralyalı
  • %31,65 İngiliz
  • %9,08 İrlandalı
  • %7,56 İskoç
  • %4,29 İtalyan
  • %4,09 Alman
  • %3,37 Çinli
  • %1,84 Yunan
DemonimAvustralyalı
HükûmetFederal parlamenter anayasal monarşi
III. Charles
Sam Mostyn
• Başbakan
Anthony Albanese
Yasama organıParlamento
Senato
Temsilciler Meclisi
Birleşik Krallık'tan Bağımsızlık
1 Ocak 1901
9 Ekim 1942 (3 Eylül 1939 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere)
3 Mart 1986
Yüzölçümü
• Toplam
7.692.024 km2 (6.)
• Su (%)
1,79 (2015)[2]
Nüfus
• 2023 tahminî
artış 26.557.700[3] (53.)
• 2021 sayımı
25.890.773[4]
• Yoğunluk
3,5/km2 (192.)
GSYİH (SAGP)2021 tahminî
• Toplam
1,416 trilyon $[5] (18.)
• Kişi başına
54.891 $[5] (17..)
GSYİH (nominal)2021 tahminî
• Toplam
1,618 trilyon $[5] (12.)
• Kişi başına
62.723 $[5] (9.)
Gini (2018) 34.0[6]
orta · 22.
İGE (2019)artış 0.944[7]
çok yüksek · 8.
Para birimiAvustralya doları (AUD)
Zaman dilimiUTC+8 ile +10.5 (Avustralya Zamanı[N 2])
• Yaz (YSU)
UTC+8 ile +11.5 (Avustralya Zamanı[N 2])
Tarih formatıgg-aa-yyyy
Trafik akışısol
Telefon kodu+61
İnternet alan adı.au
Ön izleme uyarısı: Tanımlanmamış parametre içeren Şablon:Ülke bilgi kutusu kullanan sayfa "[[Dosya:U.S. Navy Band, A..."

Avustralya, resmî adıyla Avustralya Milletler Topluluğu (İngilizce: Commonwealth of Australia), Güney Yarımkürede yer alan bir kıta ülkesidir. Hint Okyanusu ve Büyük Okyanus arasında uzanır. Okyanusya kıtasında bulunur ve kıtanın çok büyük bir bölümünü kaplar. Komşuları Endonezya, Doğu Timor, Papua Yeni Gine, Solomon Adaları, Vanuatu, Yeni Kaledonya ve Yeni Zelanda'dır. Başkenti Canberra, en büyük şehri ise Sidney'dir.

Avustralya, 8.617.930 km2 karada, 80.920 km2 sularda olmak üzere toplam 8.698.850 km2'lik bir alana kurulmuştur. Hiçbir ülkeyle kara sınırı yoktur. Bu yüzölçümü ile dünyanın 6'ncı en büyük ülkesi konumunda olan Avustralya, 25.760 kilometrelik bir sahil şeridine sahiptir.

Avrupalıların 18. yüzyıldaki keşif ve göçlerinden önce, yaklaşık 50.000 yıldır yerli Aborjin halkı adaya ev sahipliği yapmaktadır.[8] Aborjinlerin konuştuğu diller ise modern araştırmalar sonucu yapılan hesaba göre yaklaşık 250 farklı gruba ayrılmıştır.[9] Cezai gönderim ile Britanya İmparatorluğu tarafından başlatılan zorunlu göç, 1788 yılından 1868 yılına kadar devam etmiş olup, Yeni Güney Galler civarında yoğunlaşmıştır. İlk yerleşim yapılan yıllardan itibaren nüfus düzenli bir şekilde artmış ve adanın tamamı 19. yüzyılın ortalarında keşfedilmiş olup, 5 yeni kraliyet kolonisi kurulmuştur. 1 Ocak 1901'de 6 koloni birleşerek federal yapı halini almış ve Avustralya Milletler Topluluğu'nu (Commonwealth of Australia) oluşturmuştur. Kurulduğu günden itibaren liberal-demokratik politik sistemi benimseyen Avustralya, 6 eyalet ve bağıl topraklardan oluşmaktadır. 24 milyonluk nüfusun çoğunluğu doğu kıyısına yerleşmiş olup şehirleşme oranı oldukça yüksek bir ülkedir.[10]

Uluslararası Para Fonu'na göre Avustralya, dünyanın en büyük 13. ekonomisi iken kişi başına düşen millî gelir sıralamasında dünyada 9. olmuştur.[11] Ülke ayrıca İnsani Gelişme Endeksi sıralamasında Norveç'in ardından 2. gelerek yaşam standardı, sağlık, eğitim, kişisel özgürlük ve politik haklar gibi birçok kriterde dünya genelinde üst sıralardadır.[12] Avustralya Birleşmiş Milletler, G20, İngiliz Milletler Topluluğu, ANZUS, OECD, Dünya Ticaret Örgütü, Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği ve Pasifik Adaları Forumu'na üyedir.

  1. ^ "Pluralist Nations: Pluralist Language Policies?". 1995 Global Cultural Diversity Conference Proceedings, Sydney. Department of Immigration and Citizenship. 20 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2009.  "İngilizcenin de jure statüsü yoktur ancak ortak dil olarak o kadar yerleşmiştir ki, de facto olarak hem resmi dil hem de ulusal dildir."
  2. ^ "Surface water and surface water change". Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). 9 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2020. 
  3. ^ "Population clock". Australian Bureau of Statistics website. Commonwealth of Australia. 31 Ağustos 2022. 16 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2022.  The population estimate shown is automatically calculated daily at 00:00 UTC and is based on data obtained from the population clock on the date shown in the citation.
  4. ^ "National, state and territory population". Australian Bureau of Statistics. 26 Eylül 2022. 21 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2022. 
  5. ^ a b c d Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; IMF isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  6. ^ "Inequality in Australia" (PDF). University of New South Wales. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2020. 
  7. ^ "Human Development Report 2020" (PDF) (İngilizce). United Nations Development Programme. 15 Aralık 2020. 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2020. 
  8. ^ Wade, Nicholas (22 Eylül 2011). "Australian Aborigine Hair Tells a Story of Human Migration" 23 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The New York Times.
  9. ^ "Australian Social Trends" 13 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Australian Bureau of Statistics website. Commonwealth of Australia. 6 Haziran 2008.
  10. ^ "Population clock". web.archive.org. 29 Mayıs 2012. 29 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2024. 
  11. ^ "Report for Selected Countries and Subjects". web.archive.org. 20 Haziran 2017. 20 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2024. 
  12. ^ International Human Development Indicators. 11 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. UN Development Programme. 21 Mart 2017.


Kaynak hatası: <ref> "N" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="N"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)


From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy