Berlin Muharebesi

Berlin Muharebesi
II. Dünya Savaşı Doğu Cephesi
Reichstag'a dikilen Sovyet bayrağı, Mayıs 1945
52°31′07″K 13°22′34″D / 52.51861°K 13.37611°D / 52.51861; 13.37611 Tarih 16 Nisan 1945–2 Mayıs 1945 (2 hafta, 2 gün) Bölge Berlin, Almanya Sebep Sovyetler Birliği'nin Nazi Almanyası'nın başkenti olan Berlin'i almak istemesi. Sonuç Sovyet zaferi. Adolf Hitler ve diğer bir kısım yüksek rütbeli kimse intihar etti. Berlin garnizonu koşulsuz teslim oldu. Almanya'nın politik yetkilerini Flensburg Hükûmeti üstlendi. Coğrafi Değişiklikler Sovyetler gelecekteki Doğu Almanya'yı işgal ediyor
Taraflar
Almanya	Sovyetler Birliği Polonya
Komutanlar ve liderler
Adolf Hitler (ölü) Gotthard Heinrici  Hasso von Manteuffel  Theodor Busse  Ferdinand Schörner  Helmuth Reymann  Kurt v. Tippelskirch  Walther Wenck  Walther Nehring	Josef Stalin Georgi Jukov İvan Konev Konstantin Rokossovski
Güçler
Berlin Harekâtı 766.750 erat 1.519 Zırhlı savaş aracı[1] 2.224 uçak[2] 9.303 top[3] Berlin Muharebesi 45 bin erat polis kuvveti, Hitler Gençliği, 40 bin Yurt Muhafızı[4]	Berlin Harekâtı 2,5 milyon erat 6.250 tank 7.500 uçak 41.600 top[5][6] Berlin Muharebesi 1,5 milyon erat[4]
Kayıplar
Sovyet kaynakları 458.080 ölü 479.298 tutsak[7] Toplam 937.378 Alman kaynakları 100 bin ölü[8] Berlin Muharebesi, 22 bin sivil, 22 bin asker ölü[9]	SSCB: 81.116 ölü ve kayıp,[10] 280.251 yaralı Toplam 361.367 1.997 tank 2.108 top 917 uçak[10]

Berlin Muharebesi, Sovyetler Birliği'nin II. Dünya Savaşı sonlarında düzenlediği genel taarruzlardan biri olan Berlin Stratejik Taarruz Harekâtı sonunda gerçekleşen muharebedir. Avrupa Cephesi'ndeki son genel taarruz olmamakla birlikte,^[A] Almanya'nın kayıtsız şartsız teslimiyle sonuçlandığı için savaşı bitiren muharebe olarak kabul edilmektedir. Berlin Harekâtı, sadece Berlin'i almak için girişilen bir harekât değildi. Esas olarak üç Sovyet cephesi kuvvetlerinin, hâlen Alman kontrolünde olan Elbe Nehri'nin doğusundaki Alman topraklarının işgalini amaçlıyordu. Elbe, Alman topraklarını kuzeyden güneye kabaca ikiye bölmektedir. Berlin Muharebesi ise, kentin Kızıl Ordu birliklerince ele geçirilmesi içindi, çatışmalar kent sınırları içinde gerçekleşti ve Avrupa cephelerinde savaşın sonunu getirdi.

Berlin Muharebesi'nin sonucu, Berlin Harekâtı'nın ilk aşamalarında, Alman başkentinin dışında belirlenmişti. Sovyet birlikleri kenti kuşatmaya çalışırken Alman kuvvetleri de bunu engellemek için mücadele etti ve sonunda bu birlikler kentin dışında ya imha oldular ya da silah bırakmak zorunda kaldılar. Bu mücadeleler kentin kaderini belirledi ve Berlin'de çok sert çatışmalar yaşandı. Kızıl Ordu birlikleri kent merkezine sokak sokak çatışarak ilerlediler.

Kızıl Ordu, 16 Ocak 1945 tarihinde başlayan Vistül-Oder Taarruzu ile Alman cephesini yarmıştı ve Kızıl Ordu birlikleri günde 30 – 40 km.lik bir hızla batı yönünde ilerlemeye başladılar. Doğu Prusya, Aşağı Silezya, Doğu Pomeranya ve Yukarı Silezya topraklarını geçen Sovyet birlikleri, Oder Nehri üzerinde Berlin'in 60 km. doğusuna düşen Küstrin yakınlarındaki Oder köprübaşında geçici olarak durdular. Ardından Berlin'e yönelen genel taarruz boyunca iki Sovyet cephesine bağlı kuvvetler Berlin'e doğudan ve güneyden ilerlemişlerdi. Bir üçüncü Sovyet cephesi ise Berlin'in kuzey kesiminde mevzi almış olan Alman kuvvetlerini bu kesimde yenilgiye uğrattı.

Berlin'in dışındaki ön savunma hazırlıklarına 20 Mart'ta başlanıldı. O tarihte, Vistül Ordular Grubu Komutanlığını yeni üstlenmiş olan General Gotthard Heinrici, esas Sovyet taarruzunun, cephe haritalarında da açıkça görüldüğü gibi Oder Nehri üzerindeki köprübaşından yapılacağını düşünmekteydi. Bu düşünceyle, Berlin'in 90 km. doğusunda bulunan Seelow Tepeleri'nde savunma tertibatı almıştır. Berlin'deki esas muharebe başlamadan önce Sovyet kuvvetleri, bu mevzilere taarruz ederek Seelow Tepeleri Muharebesi ve Halbe Muharebesi'yle Berlin'in kuşatılmasını tamamladılar. Mareşal İvan Konev'in 1. Ukrayna Cephesi kuvvetleri, Alman Merkez Ordular Grubu'nun son birliklerini de kuzeye sürerken Mareşal Jukov'un 1. Belarus Cephesi topçusu, 20 Nisan'da Berlin merkezini ateş altına almaya başladı. Alman savunmasının büyük kısmı, General Helmuth Weidling komutası altındaki, yıpranmış, kötü donanımlı, kötü organize olmuş Wehmacht ve Waffen-SS tümenleri ile Yurt Muhafızları ve Hitler Gençliği unsurlarından oluşan birliklerdir. Birkaç gün içinde Kızıl Ordu birlikleri kent içinde hızla ilerleyerek kent merkezine ulaştılar ve şiddetli çatışmaların ardından Reichstag'ı 30 Nisan'da düşürdüler.

Savaş bitmeden, 30 Nisan 1945 tarihinde önce Hitler ve bazı yandaşları intihar etti. Kentteki çatışmalar 2 Mayıs 1945 gününe kadar devam etmiştir. Bu tarihte Berlin Savunma Sahası Komutanı General Helmuth Weidling, Sovyet 8. Muhafız Ordusu Komutanı General Vasili Çuykov'a teslim oldu. General Çuykov, Mareşal Georgi Jukov'un 1. Belarus Cephesi komutanlarındandır. Ancak çatışmalar kentin kuzeybatısında ve güneybatısında 8 Mayıs'a kadar devam etti. Bu çatışmalar daha çok, Sovyet kuvvetlerine teslim olmaktansa Amerikan ve İngiliz kuvvetlerine teslim olmak uğruna sürdürülmüştür.

Berlin, 1806'dan beri yabancı bir işgalci tarafından ele geçirilmemişti.^[11]

Berlin tarihi dizisinin bir parçası
Prusya Krallığı (1701–1918)
Alman İmparatorluğu (1871–1918)
Weimar Cumhuriyeti (1919–1933)
Nazi Almanyası (1933–1945)
Welthauptstadt Germania Berlin Muharebesi
Doğu Almanya ve Batı Almanya (1945–1990)
Doğu Berlin ve Batı Berlin Berlin Duvarı Berlin Ablukası (1948–1949) Ich bin ein Berliner (1963) Tear down this wall! (1987)
Almanya Federal Cumhuriyeti (1990–günümüz)
Ayrıca bakınız
Almanya tarihi Avrupa tarihi
g t d

1. ^ Ray Wagner - The Soviet Air Force in World War II: the Official History, Sh: 346
2. ^ Christer Bergstrom - Bagration to Berlin - The Final Air Battles in the East: 1944-1945, Sh: 117
3. ^ David M. Glantz - When Titans Clashed: How the Red Army Stopped Hitler, Sh: 373
4. ^ ^{a b} Antony Beevor - Berlin: The Downfall 1945 (2002), Sh: 287
5. ^ Earl F. Ziemke - Battle for Berlin End of the Third Reich Ballantine's Illustrated History of World War II (Battle Book #6) 1969 Sh: 71
6. ^ Williamson Murray, Allan Reed Millett - A War to be Won 2000, Sh: 482
7. ^ David M. Glantz - When Titans Clashed: How the Red Army Stopped Hitler, (1998) Sh: 271
8. ^ Rolf-Dieter Müller - Das Deutsche Reich und der Zweite Weltkrieg, Band 10/1: Der Zusammenbruch des Deutschen Reiches 1945 und die Folgen des Zweiten Weltkrieges - Teilbd 1: Die militärische Niederwerfung der Wehrmacht, (2008) Sh: 673
9. ^ Tutsakların bir kısmı, üniformalı ama askeri personel değildir, liman ve demiryolu çalışanlarından bazılar da esir işlemi görmüştür. Antony Beevor - Berlin: The Downfall 1945, Sh: 287)
10. ^ ^{a b} G. F. Khrivosheev - Soviet Casualties and Combat Losses in the Twentieth Century, 1997, Sh: 219, 220 Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Khrivosheev-219-220" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
11. ^ TİME Dergisi, 12 Şubat 1945