Back Heilige Stoel Afrikaans Santa Seu AN الكرسي الرسولي Arabic الكرسى البابوى ARZ Santa Sede AST Святы Прастол Byelorussian Свети престол Bulgarian Sez Santel Breton Sveta Stolica BS Santa Seu Catalan
| Makale serilerinden |
 |
Santa Sede (Latince: Sancta Sedes) veyahut Papalık Makamı; Batı Avrupa dillerinde "Aziz Sandalye", "Apostolik Makam", "Kutsal Koltuk" olarak adlandırılır. Bu isimlendirme Vatikan'ın devlet pozisyonunu belirleyen resmi isimlendirmesidir. Nihayetinde Roma’da bulunan Katolik Kilisesi'nin Piskoposluk Yönetimi'ni içerir ve devleti yönetmek için piskoposlarca yönetilen bir yetki alanı oluşumudur. Bu isimlendirme ise; Papa ile beraber Devlet Sekretaryasını, (bakanlık ile eşdeğer anlamda olan) farklı Kongregasyonlarını ve (yönetim kurulu ile eşdeğer anlamda olan) papalık konseylerini içerir. Bütün bu sistemin başında bulunan kişiye de 'Başpiskopos' denir ve bu haliyle 'Papa'ya işaret etmektedir. Kısaca, Papalık Makamı, Katolik Kilise'sinin merkezi yönetimi olarak kabul edilebilir ve nihayetinde alışılagelen en basit isimlendirmesiyle (resmi olmayan isimlendirmesiyle) buna Vatikan denilir.
Bu makam 1929'daki Laterano Antlaşması'na göre (o zaman yeni kurulacak olan Vatikan Şehri için) özel ayrıcalıklı yönetimsel yetki ve yargı alanına kavuştu. Bunu her devlette var olan Yasama organı, Yürütme organı ve Yargı organı erklerinin bütününe benzetebiliriz. Bu yeni şehrin ismi Latincede 'Status Civitatis Vaticanae' ve İtalyanca olarak da 'Stato della Città del Vaticano' olarak adlandırıldı.[1]
Papalık Makamı, Papa'nın yönetimindedir ve çoğu zaman Papa'nın ofisi ya da yargısal yetki alanı olarak bilinir. Aynı zamanda bu makamın Papa'nın da içinde hesaplandığı Katolik Kilisesi'nın başı olarak da görülür. Bu son tanımlamaya göre Papa öldüğü ya da istifa ettiği vakit 'Papalık Makamı' devam eder. Yeni bir Papa tayin edilene kadar bu süre zarfında Katolik Kilisesi ve Vatikan şehri 'Kardinaller Heyeti' tarafından yönetilmeye devam edilir.
Her ne kadar 'Vatikan' kelimesi adlandırdığı bu devlete işaret etse de, "Vatikan Şehri Devleti" ve "Kutsal Makam" isimlendirmeleri aynı entiteye sahip değildirler. Bahsedildiği gibi ancak 1929’dan sonra devlet statüsüne getirilen Vatikan, Roma'nın piskoposluk makamı olarak çok eski Hristiyanlık dönemine dayanır. Bütün piskoposluk makamlar kutsaldır, ama 'Kutsal Makam' deyimi (daha fazla derin anlamına girmeden) uluslararası ilişkilerde ve (Katolik Kilisesi’nin Kanonik yasası’na göre)[2] bir metonim olarak kullanılıyor. Bu deyim Roma Piskoposluk Bölgesi'nin Katolik Kilisesi'nin merkezi yönetim bölgesi olduğuna dair bir referanstır. Bu vesileyle bu yönetimi temsil eden büyükelçiler, Vatikan Şehri'ne değil, Kutsal Makam'a akreditedirler. Aynı şekilde ülke ve uluslararası organizasyonlarda papasal temsilciler de bahsedilen Kutsal Makam'ı temsil etmektedirler.
- ^ Kutsal Makam'ın egemenliği her türlü uluslararası anlaşmalarda açık olarak tanınmıştır ve bu bilhassa 11 Şubat 1929 tarihindeki Laterano Antlaşması'nın 2 maddesinde vurgulanmıştır; ki bu maddede İtalya Devleti'nin Kutsal Makam'ın uluslararası alandaki egemenliğini özünde ve doğasında olan oluşumunu, kilise kurallarına uyumlu gelenekselliği ve dünya misyonunun gereksinimi ve gerekliliği üzerine kabul edip tanımıştır.
- ^ Code of Canon Law, canon 361 2 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Code of Canons of the Eastern Churches, canon 48 21 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.