Back Pergamon Afrikaans Pergamon ALS بيرغامون Arabic بيرجامون ARZ Pérgamu AST Perqam Azerbaijani Пергам Byelorussian Пэргам BE-X-OLD Пергам Bulgarian Pergamon Breton
| UNESCO Dünya Mirası | |
|---|---|
 | |
| Konum |  Türkiye |
| Kriter | Kültürel: i, ii, iii, iv, vi |
| Referans | 1457 |
| Tescil | 2014 (38. oturum) |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
| Koordinatlar | 39°7′33″K 27°10′48″D / 39.12583°K 27.18000°D |
Pergamon (Grekçe: Πέργαμον), günümüzde İzmir iline bağlı Bergama ilçesinin merkezinin yerinde kurulu antik kentin adıdır. Pergamon, eski çağlarda Misya bölgesinin önemli merkezlerinden biriydi. MÖ 282-133 arasında da Pergamon Krallığı'nın başkentiydi. Pergamon adı, bir söylence kahramanı olan Pergamos'tan gelir. Pergamos'un, Teuthrania kralını öldürdükten sonra kenti ele geçirdiği ve kendi adını verdiği sanılır. Başka bir söylenceye göre de Teuthrania Kralı Grynos savaşta Pergamos'tan yardım istemiş, zaferden sonra iki kent kurdurarak birine onun onuruna Pergamon, ötekine de Gryneion adını vermiştir.[1]
Yazılı belgelerde Pergamon'dan ilk kez MÖ 4. yüzyılın başlarında söz edilir. Kent daha sonra Pergamon Krallığı'nın başkenti oldu. Bu dönemde saray, tapınak, tiyatro gibi yapılarla yapıldı, kent kule ve surlarla çevrildi. Pergamon, krallığın Roma'ya bağlanmasından sonra da Batı Anadolu'nun sayılı kentlerinden biri olarak kaldı.[2]
Eski kentin kalıntılarını, 1870'lerde Batı Anadolu'da demiryolu döşenmesinde çalışan Alman mühendis Carl Humann buldu. Pergamon'da ilk araştırma ve kazı çalışmalarına da 1878'de başlandı. Kazılar ve onarım çalışmaları günümüzde de sürmektedir.
2011'de UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edilen[3] Pergamon, 2014'te ise Dünya Mirası olarak tescil edildi.[4][5]
- ^ Homeros, İIyada, (çev.A.Erhat-A.Kadir), istanbul, 1984.
- ^ Veli Sevin, Anadolu'nun Tarihi Coğrafyası I, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yay.,2001.
- ^ "Bergama" (İngilizce). UNESCO. 4 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.
- ^ "Pergamon and its Multi-Layered Cultural Landscape". UNESCO. 23 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2015.
- ^ GÜN, Tekin (2020). DİRENEN TARİH (2) Bir belgeselcinin gözünden Türkiye'deki Antik Bolge ve Kentleri-Mysia. academia edu. ss. 48,50,53,56. 25 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2021.