Sahte haber

Sahte haber, yalan haber ya da asparagas, haber olarak sunulan, gerçekliği olmayan, tamamen ya da kısmen uydurma ve yanıltıcı bilgilerdir.

Bilgi düzensizliği türlerinden birisidir. Bir kişi veya kuruluşun çıkarının ününü artırma ya da itibarını düşürme, reklam geliri yoluyla para kazanma, okuyucuların bir konuda tutumunu değiştirmek için propaganda yapma, onları bir konuda eyleme geçirmek için provoke etme gibi amaçlarla sahte haber üretilebilir.^[1][2] Bir sahte haber, tamamen yalan, eksik ya da yanlış bilgiden oluşabildiği gibi, gerçek bir bilginin eksik ya da taraflı biçimde sunulması şekinde de olabilir. Bilinçli üretilen sahte haberlerin yanı sıra bilinçsizce üretilen ama zarar verebilecek sahte haberler ve eğlence amaçlı üretilen sahte haberler de bulunur.^[3]

Sahte haber olgusu, tarihin çok eski devirlerden beri mevcut olmakla birlikte, İnternet teknolojisinin yaygınlaşması ile üretimi ve yaygınlığı artmıştır; çünkü her internet kullanıcısı sosyal medya, blog yazıları veya kişisel web sitesi yoluyla bilgiyi istediği şekilde aktarabilmektedir.^[4]

Collins Sözlüğü’nün 2017 yılında “sahte haber”i yılın kelimesi olarak seçmesinden sonra "sahte haber" teriminin kullanımı artmıştır.

1. ^ Hunt, Elle (17 Aralık 2016). "What is fake news? How to spot it and what you can do to stop it". The Guardian. 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2017. 
2. ^ Schlesinger, Robert (April 14, 2017). "Fake news in reality" 20 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. U.S. News & World Report.
3. ^ "2017'nin kelimesi seçilen 'Sahte Haber' nedir?". BBC News Türkçe. 26 Aralık 2017. 31 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2023. 
4. ^ "Twitter'da Dezenformasyon ve Yalan Haber Algısı Üzerine Bir Metin Madenciliği Çalışması: Lozan Antlaşmasının Gizli Maddeleri İddiasına Bir Bakış". Conference: Proceedings of the 19th International Symposium Communication in the Millennium. 12-14 Ekim 2022. 25 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.