Back Trilobiet Afrikaans Trilobites AN مفصليات ثلاثية الفصوص Arabic Trilobitlər Azerbaijani Трылабіты Byelorussian Трылябіты BE-X-OLD Трилобити Bulgarian ট্রাইলোবাইট Bengali/Bangla Trilobiti BS Trilobits Catalan
| Trilobitler | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Phacops rana'nın fosili | |||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||
| |||||||||
| Takımlar | |||||||||
| Metne bakınız. | |||||||||
Trilobitler ( /ˈtraɪləˌbaɪts, ˈtrɪlə-/ ;[1][2][3] "üç lob" anlamına gelir), Trilobita sınıfını oluşturan soyu tükenmiş deniz eklembacaklılarıdır. Trilobitler eklembacaklıların bilinen en eski gruplarından birini oluşturur. Trilobitlerin fosil kayıtlarında ilk kez ortaya çıkışı, Erken Kambriyen döneminin Kat 3 evresinin (521 milyon yıl öncesine tekabul ediyor) tabanını tanımlar. Trilobitler, uzun bir düşüşe geçmeden önce alt Paleozoyik süreci boyunca geliştiler; Devoniyen döneminde Proetida dışındaki tüm trilobit takımlarının soyu tükendi. Son trilobitler, yaklaşık 251,9 milyon yıl önce Permiyen'in sonundaki kitlesel yok oluş sırasında yok oldular. Trilobitler, neredeyse 270 milyon yıldır okyanuslarda var olan ve tanımlanmış 22.000'den fazla türle tüm erken çağ hayvanları arasında en başarılı olanlardandı.
Trilobitler fosil kayıtlarında ilk kez ortaya çıktıkları vakite kadar zaten birçok çeşidi birbirinden ayırt edilmiş ve coğrafi olarak dağıtılmış durumdaydılar. Trilobitler geniş bir çeşitliliğe ve kolaylıkla fosilleşebilen, mineralleşmiş bir dış iskelete sahip olduklarından, geniş bir fosil kaydı bıraktılar. Fosillerinin incelenmesi biyostratigrafiye, paleontolojiye, evrimsel biyolojiye ve levha tektoniğine önemli katkılar sağladı. Trilobitler, morfolojik olarak trilobitlere benzeyen ancak büyük ölçüde mineralize olmamış birçok organizmayı içeren Artiopoda sınıfına yerleştirilir. Artiopoda'nın diğer eklembacaklılarla ilişkisi ise belirsizdir.
Trilobitler zamanla birçok farklı ekolojik nişe doğru evrildiler; bazıları yırtıcı hayvan, leşçil veya filtre besleyiciler olarak deniz yatağının üzerinde yaşıyordu ve bazıları yüzerek planktonla besleniyordu. Bazıları ise sürünerek karaya çıktı.[4] Modern deniz eklembacaklılarından beklenebilecek yaşam tarzlarının çoğu, (bilimsel tartışmanın devam ettiği) parazitlik dışında, trilobitlerde görülüyor.[5] Hatta bazı trilobitlerin (özellikle Olenidae familyasının), besin elde ettikleri kükürt yiyen bakterilerle simbiyotik bir ilişki geliştirdikleri bile düşünülüyor.[6] En büyük trilobitlerin uzunluğu 70 santimetreyi geçebiliyordu ve genellikle 4.5 kilogram kadar ağırlığa sahip oluyorlardı.[7]
- ^ Jones, Daniel (2003) [1917]. "trilobite". Peter Roach, James Hartmann (Ed.). English Pronouncing Dictionary. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-3-12-539683-8. r
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım) - ^ "trilobite". Merriam-Webster Dictionary.
- ^ "trilobite". Dictionary.com Unabridged. Random House.
- ^ "Trilobites ventured beyond the ocean". Nature. 505 (7483): 264-265. January 2014. doi:10.1038/505264e. Tarih değerini gözden geçirin:
|erişimtarihi=(yardım); - ^ Fortey, Richard (2004). "The Lifestyles of the Trilobites" (PDF). American Scientist. 92 (5): 446-453. CiteSeerX dead $2
|citeseerx=değerini kontrol edin (yardım). doi:10.1511/2004.49.944. 18 Eylül 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. - ^ "Olenid trilobites: The oldest known chemoautotrophic symbionts?", Proceedings of the National Academy of Sciences, 97 (12), ss. 6574-6578, June 2000, doi:10.1073/pnas.97.12.6574, PMC 18664 $2, PMID 10841557 Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=(yardım); Tarih değerini gözden geçirin:|erişimtarihi=(yardım); - ^ "Trilobite | fossil arthropod". 22 Ağustos 2023.