Yunanistan tarihi

Yunanistan tarihi dizisinin bir parçası
Neolitik Yunanistan Neolitik Yunanistan
Yunan Tunç Çağı Pelasg Hellas Kiklad Girit Miken
Antik Yunanistan Yunan Karanlık Çağı Arkaik Yunanistan Klasik Yunanistan Helenistik Yunanistan Roma Yunanistanı
Orta Çağ Yunanistanı Bizans Yunanistanı Frank ve Latin devletleri
Erken Modern Yunanistan Kandiye Krallığı Venedik İyonyası Osmanlı Yunanistanı
Modern Yunanistan Yedi Ada Cumhuriyeti Yunan İsyanı Birinci Helen Cumhuriyeti Yunanistan Krallığı Ulusal Bölünme İkinci Helen Cumhuriyeti Metaksas Rejimi Mihver işgali (İşbirlikçi yönetim, Özgür Yunanistan) Yunan İç Savaşı Askerî cunta Üçüncü Helen Cumhuriyeti
İlgili maddeler Adlar Anayasa Askeriye Ekonomi Sanat
g t d

Yunanistan'ın ilk sakinlerine sıklıkla Pelasgi, yani "deniz halkı" denirdi. Yarımadanın bu sakinleri kuzeyden göçen işgalcilerin etkisi ile güneye kaçtılar. Birbiri ardı sıra gelen işgallerle güney kıyılarına ve Ege Adaları'na yayıldılar. MÖ 3200 civarında bölgeye yeni gelenler birlikte zamanla Yunancaya dönüşen bir Hint-Avrupa dili getirdiler.

Antik Yunanistan (Yunanca: Yunan=Ίωνες) MÖ 2. yüzyılda da Roma İmparatorluğu'nun hakimiyetine girerek ortadan kalktı.^[1]

Roma İmparatorluğu'nun 4. yüzyılda bölünmesiyle de 1821'e kadar Doğu Roma ve Osmanlı İmparatorluklarının başkenti olan Konstantinopolis / İstanbul tarafından yönetildi.^[2] Antik kültürler ve politeist dinler bu dönemlerde yerini Orta Doğu kaynaklı dinler olan Ortodoks Hristiyanlığa,^[3] 13.-14. yüzyıllardan sonra da Müslümanlığa bıraktı.

Günümüzdeki modern Yunanistan, 1821'de Osmanlı Devleti'nin İngiltere, Fransa ve Rusya karşısında aldığı yenilgiler sonucu, bu imparatorlukların koruma bölgesi olarak, İstanbul'un idaresinden koparılan Mora Yarımadası ve Atina'dan ibaret küçük bir bölgede 'Yunan Krallığı' adı altında kuruldu.^[4] İlk Yunan Kralı olarak da Bavyeralı aristokrat aileden gelen Otto isminde bir Alman atandı.^[5]

Daha sonraki yıllarda İngiliz ve Fransız yöneticiler, onlar açısından bu kabul edilemez durumu, Rumların doğuya olan benzerliğini, doğu düşmanlığına dönüştürmeyi başardılar.

Daha sonraki yıllarda İstanbul, savaş yenilgileri neticesinde, savaş galibi imparatorlukların baskılarıyla, Atina'ya şu bölgeleri vermeye mecbur kaldı:

1877-78 Rus harbi yenilgisi, verilen bölge: Tesalya, Orta Yunanistan

1912-13, Balkan Savaşları, verilen bölge: Selanik, Girit, Midilli, Sisam adaları

1918, 1. Dünya Savaşı yenilgisi, verilen bölge : Batı Trakya

1946'da, İtalya'nın 1912'de Osmanlı Devleti'nden almış 12 adanın, İngiltere'nin olmasıyla, bu adalar da Atina yönetimine geçtiğinde, Atina yönetimi 1821-1946 arasındaki 125 senede, hep savaş galibi emperyal devletlerin yanında yer alarak, İstanbul aleyhine, topraklarının yüzölçümünü yaklaşık 10 misline çıkarmayı başarmıştı.

1. ^ Gagarin, Michael (2010). The Oxford encyclopedia of ancient Greece and Rome. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0195170726. 
2. ^ n.a., n.a. (1991). The Oxford dictionary of Byzantium. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0195046526. 
3. ^ Louth, Andrew (1989). The history of the church from Christ to Constantine. Londra: Oxford University Press. ISBN 978-0140445350. 
4. ^ Somel, Selçuk Akşin (2012). Historical dictionary of the Ottoman Empire (2. bas.). Lanham, Md.: Scarecrow Press. ISBN 978-0810871687. 
5. ^ Lewis, Derek (2016). Historical dictionary of contemporary Germany (2. bas.). Lanham, Md.: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1442269569.