Albania

Cộng hòa Albania
Tên bản ngữ Republika e Shqipërisë (tiếng Albania)
Quốc kỳ Quốc huy
Tiêu ngữ: Ti Shqipëri, më jep nder, më jep emrin Shqipëtar "Albania bạn hỡi, cho tôi niềm vinh dự, cho tôi danh xưng người Albania."
Quốc ca: "Himni i Flamurit" (tiếng Việt: "Ngân vang cho lá cờ")
Vị trí của Albania (xanh) trên thế giới.
Vị trí của Albania (đỏ) ở Nam Âu.
Tổng quan
Thủ đô và thành phố lớn nhất	Tirana 41°19′B 19°49′Đ / 41,317°B 19,817°Đ / 41.317; 19.817
Ngôn ngữ chính thức	Tiếng Albania
• Ngôn ngữ địa phương	7 ngôn ngữ[1] Hy Lạp Macedonia Digan Serbia-Croatia Aromania Bosnia Bulgaria
Sắc tộc (2011)[2]	82,6% Albania 0,9% Hy Lạp 1% khác  ∟ Macedonia  ∟ Montenegro  ∟ Aromania  ∟ Digan  ∟ Ai Cập Balkan  ∟ dân tộc khác 15,5% không xác định
Tôn giáo chính (2011)[3]	56,7% Hồi giáo 16,92% Kitô giáo 2,5% vô thần 19,28% không xác định
Tên dân cư	Người Albania Shqiptarët
Chính trị
Chính phủ	Cộng hòa đại nghị đơn nhất
• Tổng thống	Bajram Begaj
• Thủ tướng	Edi Rama
Lập pháp	Kuvendi (Nghị viện)
Lịch sử
Hình thành
• Nhà nước đầu tiên	1190
• Vương quốc Albania	Tháng 2 năm 1272
• Liên minh Lezhë	2 tháng 3 năm 1444
• Tuyên bố độc lập từ Đế quốc Ottoman	28 tháng 11 năm 1912
• Thân vương quốc Albania được công nhận	29 tháng 7 năm 1913
• Nền Cộng hòa đầu tiên	31 tháng 1 năm 1925
• Hiến pháp xã hội Chủ nghĩa	28 tháng 12 năm 1976
• Nền Cộng hòa hiện tại	29 tháng 4 năm 1991
• Hiến pháp hiện hành	28 tháng 11 năm 1998
Địa lý
Diện tích
• Tổng cộng	28.748 km2 (hạng 140) 11,100 mi2
• Mặt nước (%)	4,7
Dân số
• Ước lượng 2020	2.845.955[4] (hạng 135)
• Điều tra 2011	2.821.977[2]
• Mật độ	100/km2 (hạng 84) 259/mi2
Kinh tế
GDP  (PPP)	Ước lượng 2020
• Tổng số	39 tỷ đô la Mỹ[5] (hạng 116)
• Bình quân đầu người	13.651 đô la Mỹ[5] (hạng 89)
GDP  (danh nghĩa)	Ước lượng 2020
• Tổng số	14 tỷ đô la Mỹ[5] (hạng 129)
• Bình quân đầu người	4.898 đô la Mỹ[5] (hạng 93)
Đơn vị tiền tệ	Lek (L) / Leku (ALL)
Thông tin khác
Gini? (2017)	33,2[7] trung bình
FSI? (2020)	58,8[8] ổn định · hạng 121
HDI? (2019)	0,795[9] cao · hạng 69
Múi giờ	UTC+1 (CET)
• Mùa hè (DST)	UTC+2 (CEST)
Cách ghi ngày tháng	dd-mm-yyyy (ngày-tháng-năm)
Điện thương dụng	230 V–50 Hz[6]
Giao thông bên	phải
Mã điện thoại	+355
Mã ISO 3166	AL
Tên miền Internet	.al
Bản đồ Albania năm 2013.
Biểu tượng quốc gia
Quốc điểu	Đại bàng[10][11]

Albania hay Albanie (An-ba-ni, tiếng Albania: Shqipëria), tên chính thức Cộng hoà Albania (tiếng Albania: Republika e Shqipërisë, IPA [ɾɛˈpubliˌka ɛ ˌʃcipəˈɾiːs]) là một quốc gia tại Đông Nam Âu. Nước này giáp biên giới với Montenegro ở phía bắc, Serbia ở phía đông bắc, Bắc Macedonia ở phía đông, và Hy Lạp ở phía nam. Nước này có bờ Biển Adriatic ở phía tây và bờ Biển Ionia ở phía tây nam. Albania là một ứng cử viên tiềm năng trở thành thành viên trong Liên minh châu Âu và là một thành viên chính thức trong khối NATO.

1. ^ “Languages of Albania”. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 1 năm 2009. Truy cập ngày 31 tháng 10 năm 2010.
2. ^ ^{a b} “Population and Housing Census 2011” (bằng tiếng Albania). Viện Thống kê. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 8 năm 2017.
3. ^ “Fjala e Drejtorit të Përgjithshëm të INSTAT, Ines Nurja gjatë prezantimit të rezultateve kryesore të Censusit të Popullsisë dhe Banesave 2011” [Address of the Director General of INSTAT, Ines Nurja, during the presentation of the main results of the Population and Housing Census 2011] (PDF). INSTAT Albanian Statistical Institute (bằng tiếng Albania). 2011. tr. 3. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 26 tháng 3 năm 2017. Truy cập ngày 25 tháng 10 năm 2015.
4. ^ “Population in Albania”. The Institute of Statistics (INSTAT). 1 tháng 1 năm 2020. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 3 năm 2020. Truy cập ngày 16 tháng 10 năm 2020.
5. ^ ^{a b c d} “World Economic Outlook Database, October 2020”. IMF.org. Quỹ Tiền tệ Quốc tế. Truy cập ngày 28 tháng 2 năm 2021.
6. ^ “IEC - World Plugs: List view by location” (bằng tiếng Anh). Ủy ban kỹ thuật điện quốc tế. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 2 năm 2018. Truy cập ngày 5 tháng 6 năm 2018.
7. ^ “GINI index (World Bank estimate)” (bằng tiếng Anh). Ngân hàng Thế giới. Lưu trữ bản gốc ngày 28 tháng 2 năm 2021. Truy cập ngày 28 tháng 2 năm 2021.
8. ^ “Fragile States Index 2020” (bằng tiếng Anh). Fund for Peace và The New Humanitarian. ngày 11 tháng 5 năm 2020. Truy cập ngày 28 tháng 2 năm 2021.
9. ^ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 tháng 12 năm 2020. tr. 343–346. ISBN 978-92-1-126442-5. Truy cập ngày 6 tháng 12 năm 2020.
10. ^ Minahan, James (2010). The Complete Guide to National Symbols and Emblems. tr. 301–302. ISBN 9780313344978.
11. ^ Elsie, Robert (2001). A Dictionary of Albanian Religion, Mythology and Folk Culture. London: Hurst & Company. tr. 78. ISBN 1-85065-570-7.