Back Mahathir Muhammad ACE Mahathir Mohamad Afrikaans Mahathir Mohamad ALS Mahathir Mohamad ANG مهاتير محمد Arabic مهاتير محمد ARZ Mahathir bin Mohamad AST Mahathir Mohamad Aymara Mahathir Məhəmməd Azerbaijani Мәхәтхир Мөхәмәт Bashkir
- Đây là một tên người Mã Lai. Theo tập quán Mã Lai, tên gọi hay được sử dụng hơn. Tên gọi của người này là Mahathir.
.jpg)
Tun Dr. Mahathir bin Mohamad (Jawi: محاضير بن محمد; IPA: [maˈhaðɪr bɪn moˈhamad]; sinh ngày 10 tháng 7 năm 1925) là một chính trị gia Malaysia từng giữ chức thủ tướng Malaysia. Ông được bổ nhiệm làm thủ tướng năm 1981, nghỉ hưu năm 2003 và trở lại văn phòng từ năm 2018 đến năm 2020. Ông là chủ tịch của liên minh Pakatan Harapan, đồng thời là thành viên của Quốc hội Malaysia cho khu vực bầu cử Langkawi ở bang Kedah. Sự nghiệp chính trị của Mahathir đã kéo dài hơn 70 năm bắt đầu bằng việc ông tham gia các cuộc biểu tình chống lại người Malaysia không có quốc tịch Malaysia trong Liên minh Malaysia thông qua việc thành lập đảng của riêng mình, Đảng Bản địa Thống nhất Malaysia (PPBM), vào năm 2016.
Sinh ra và lớn lên ở Alor Setar, Kedah, Mahathir xuất sắc ở trường và trở thành bác sĩ y khoa. Ông trở nên tích cực trong Tổ chức Quốc gia Mã Lai (UMNO) trước khi vào quốc hội năm 1964. Ông đã phục vụ một nhiệm kỳ trước khi mất ghế, sau đó rơi ra với Thủ tướng Tunku Abdul Rahman và bị trục xuất khỏi UMNO. Khi Abdul Rahman từ chức, Mahathir tái gia nhập UMNO và quốc hội, và được thăng chức vào Nội các. Đến năm 1977, ông đã trở thành Phó thủ tướng. Năm 1981, ông tuyên thệ nhậm chức Thủ tướng sau khi người tiền nhiệm Hussein Onn từ chức.
Trong nhiệm kỳ thủ tướng đầu tiên của Mahathir, Malaysia đã trải qua thời kỳ hiện đại hóa và tăng trưởng kinh tế nhanh chóng, và chính phủ của ông đã khởi xướng một loạt các dự án cơ sở hạ tầng táo bạo, tiêu biểu là Đường Siêu tốc Bắc - Nam, Siêu hành lang Truyền thông đa phương tiện, Thủ đô Putrajaya, Sân bay quốc tế Kuala Lumpur, Đập Thủy điện BaKun ở Sarawak, Thành phố Cảng Tanjung Pelepas ở Johor, Tòa Cao ốc Petronas. Mahathir là một nhân vật chính trị thống trị, giành chiến thắng trong năm cuộc tổng tuyển cử liên tiếp và chống lại một loạt các đối thủ cho sự lãnh đạo của UMNO. Là thủ tướng, ông là người ủng hộ sự phát triển của thế giới thứ ba và là một nhà hoạt động quốc tế nổi tiếng.
Sau khi rời văn phòng, Mahathir trở thành nhà phê bình gay gắt của người kế nhiệm được đích thân ông chọn Abdullah Ahmad Badawi năm 2006 và người kế tục sau đó, Najib Razak vào năm 2015. Vào ngày 29 tháng 2 năm 2016, Mahathir đã rời UMNO để ủng hộ hành động của Thủ tướng Najib Razak, bất chấp vụ bê bối 1Malaysia Development Berhad. Vào ngày 9 tháng 9 năm 2016, Đảng Bản địa Thống nhất Malaysia đã chính thức được đăng ký làm đảng chính trị, với Mahathir là chủ tịch. Vào ngày 8 tháng 1 năm 2018, Mahathir đã được công bố là ứng cử viên liên minh Pakatan Harapan cho thủ tướng cho cuộc tổng tuyển cử năm 2018, trong kế hoạch ân xá Anwar Ibrahim và trao một vai trò cho ông nếu chiến dịch thành công. Sau chiến thắng quyết định cho Pakatan Harapan trong cuộc bầu cử năm 2018, Mahathir đã tuyên thệ nhậm chức thủ tướng vào ngày 10 tháng 5 năm 2018. Ở tuổi 99, ông là nhà lãnh đạo nhà nước sống thọ nhất. Ông là thủ tướng đầu tiên không đại diện cho liên minh Barisan Nasional (BN) (hay tiền thân của nó, Đảng Liên minh) và cũng là người đầu tiên giữ cương vị này từ hai đảng khác nhau và trong các nhiệm kỳ không liên tiếp.
Mahathir được coi là một trong những nhân vật quan trọng nhất trong lịch sử Malaysia hiện đại. Giai đoạn kinh tế Malaysia phát triển mạnh vào những nhiệm kỳ ông đương chức. Vào tháng 4 năm 2019, Mahathir được Tạp chí Time liệt kê là một trong 100 người có ảnh hưởng nhất năm 2019.[1] Vào tháng 5 cùng năm, ông được xếp hạng thứ 47 trong danh sách 50 nhà lãnh đạo xuất sắc của Fortune Global 2019.[2]
- ^ “Dr M listed in Time's 100 most influential people”. Malaysiakini (bằng tiếng Anh). 18 tháng 4 năm 2019.
- ^ Su-Lyn, Boo (5 tháng 5 năm 2019). “Fortune lists Dr M among world's 50 greatest leaders”. www.malaymail.com (bằng tiếng Anh).