Back Roh Moo-hyun Afrikaans روه مو هيون Arabic روه مو هيون ARZ Roh Moo-hyun AST No Mu Hyon Azerbaijani Roh Moo-hyun BCL Но Му Хён Byelorussian Но Му Хён BE-X-OLD Но Му Хьон Bulgarian Roh Moo-hyun Breton
Roh Moo-hyun | |
|---|---|
노무현 盧武鉉 | |
 Chân dung chính thức, năm 2003 | |
| Tổng thống thứ 9 của Hàn Quốc | |
| Nhiệm kỳ 25 tháng 2 năm 2003 – 25 tháng 2 năm 2008[1] 5 năm, 0 ngày | |
| Thủ tướng | Goh Kun Lee Hae-chan Han Myung-sook Han Duck-soo |
| Tiền nhiệm | Kim Dae-jung |
| Kế nhiệm | Lee Myung-bak |
| Bộ trưởng Đại dương và Ngư nghiệp | |
| Nhiệm kỳ 7 tháng 8 năm 2000 – 25 tháng 3 năm 2001 230 ngày | |
| Tiền nhiệm | Lee Hang-kyu |
| Kế nhiệm | Chung Woo-taik |
| Nghị sĩ Quốc hội | |
| Nhiệm kỳ 22 tháng 7 năm 1998 – 29 tháng 5 năm 2000 1 năm, 312 ngày | |
| Khu bầu cử | Jongno (Seoul) |
| Tiền nhiệm | Lee Myung-bak |
| Kế nhiệm | Chung In-bong |
| Nhiệm kỳ 30 tháng 5 năm 1988 – 29 tháng 5 năm 1992 3 năm, 365 ngày | |
| Khu bầu cử | Dong (Busan) |
| Tiền nhiệm | Park Chan-jong, Kim Jung-kil |
| Kế nhiệm | Hur Sam-soo |
| Thông tin cá nhân | |
| Sinh | 1 tháng 9 năm 1946 Gimhae, Hàn Quốc |
| Mất | 23 tháng 5 năm 2009 (62 tuổi) Yangsan, Hàn Quốc |
| Nơi an nghỉ | Làng Bongha Gimhae, Hàn Quốc |
| Đảng chính trị | Đảng Dân chủ |
| Phối ngẫu | Kwon Yang-sook (cưới 1972) |
| Tôn giáo | Công giáo Roma (tên thánh: Justin) Phật giáo Mahayana[2][3] |
| Chữ ký |  |
| Phục vụ trong quân đội | |
| Thuộc |  Hàn Quốc |
| Phục vụ |  Lục quân Đại Hàn Dân Quốc |
| Năm tại ngũ | 1968–1971 |
| Cấp bậc |  Sangbyeong (Hạ sĩ) |
| Tên tiếng Triều Tiên | |
| Hangul | |
| Hanja | |
| Romaja quốc ngữ | No Mu-hyeon |
| McCune–Reischauer | No Muhyŏn |
| Hán-Việt | Lô Vũ Huyền |
Roh Moo-hyun (tiếng Hàn: 노무현, hanja: 盧武鉉 *; Hán Việt: Lô Vũ Huyền) (1 tháng 9 năm 1946 – 23 tháng 5 năm 2009), là Tổng thống của Đại Hàn Dân Quốc nhiệm kỳ 2003-2008 và cũng là Tổng thống Hàn Quốc đầu tiên ra đời sau khi bán đảo Triều Tiên được trao trả độc lập.
Sự nghiệp chính trị trước tổng thống của Roh tập trung vào việc vận động nhân quyền cho các nhà hoạt động sinh viên ở Hàn Quốc. Sự nghiệp bầu cử của ông sau đó mở rộng sang tập trung vào việc vượt qua chủ nghĩa khu vực trong nền chính trị Hàn Quốc, đỉnh cao là việc ông được bầu làm tổng thống. Ông đã đạt được lượng người theo dõi lớn trong số những người dùng Internet trẻ tuổi, điều này đã giúp anh ấy thành công trong cuộc bầu cử tổng thống.[4][5] Cuộc bầu cử của Roh đáng chú ý vì sự lên nắm quyền của một thế hệ chính trị gia Hàn Quốc mới, được gọi là Thế hệ 386 (những người ở độ tuổi ba mươi, khi thuật ngữ này được đặt ra, đã học đại học vào những năm 1980 và sinh ra ở Hàn Quốc). vào thập niên 1960).[6][7] Thế hệ này từng là cựu chiến binh trong các cuộc biểu tình của sinh viên chống lại sự cai trị độc tài và ủng hộ cách tiếp cận hòa giải đối với Triều Tiên, thậm chí phải trả giá bằng mối quan hệ tốt đẹp với Hoa Kỳ.[8] Bản thân Roh là tổng thống Hàn Quốc đầu tiên được sinh ra sau khi sự cai trị của Nhật Bản ở Triều Tiên kết thúc.
Hàn Quốc đã nhận được điểm cao nhất về Phóng viên không biên giới Chỉ số Tự do Báo chí dưới sự quản lý của ông. Giá trị của won Hàn Quốc so với Đô la Mỹ là mạnh nhất trong thời kỳ ông cầm quyền kể từ năm 1997.[9] Nhờ đồng tiền mạnh, lần đầu tiên trong lịch sử, Hàn Quốc trở thành nền kinh tế lớn thứ 10 thế giới và vượt qua cột mốc 20.000 USD về GDP danh nghĩa bình quân đầu người trong thời gian cầm quyền của ông. Tuy nhiên, bất chấp những kỳ vọng cao vào thời kỳ đầu nhiệm kỳ tổng thống của ông,[10] Roh vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ cả phe bảo thủ Đảng Đại Dân tộc đối lập và giới truyền thông, đồng thời ông thường xuyên bị buộc tội là kém năng lực.[11] Kết quả là, nhiều chính sách của Roh, chẳng hạn như kế hoạch dời thủ đô của Hàn Quốc và kế hoạch thành lập liên minh với phe đối lập, đã đạt được rất ít tiến bộ. Vì thành tích kém về kinh tế và ngoại giao, Roh không phải là một tổng thống được lòng dân, có tỷ lệ tán thành trung bình tệ nhất từng được ghi nhận trong lịch sử chính trị Hàn Quốc.[12][13][14] Chính sách kinh tế của ông thường bị chỉ trích vì cố chấp với một số quan điểm kinh tế lỗi thời và thất bại trong một số vấn đề sinh kế.[13][15]
Sau khi rời nhiệm sở, Roh trở về quê hương Bongha Maeul. Ông điều hành một trang trại nuôi vịt và sống một cuộc sống bình thường, chia sẻ điều đó qua blog của mình. Ông cũng điều hành một trang web có tên "Dân chủ 2.0" để thúc đẩy các cuộc thảo luận trực tuyến lành mạnh.[16] Mười bốn tháng sau, Roh bị các công tố viên nghi ngờ nhận hối lộ, và các cuộc điều tra sau đó đã thu hút sự chú ý của dư luận.[17]
Do không chịu nỗi áp lực truyền thông, Roh đã tự vẫn vào ngày 23 tháng 5 năm 2009 bằng cách nhảy từ một mỏm núi xuống, để lại một tờ ghi nội dung từ biệt, hưởng thọ 62 tuổi.[18] Cảnh sát đã xác nhận vụ tự vẫn này.[19] Sự ra đi của Roh đã để lại niềm tiếc thương to lớn về vị cố Tổng thống trong sạch hiếm hoi trong lịch sử Hàn Quốc. Ông Roh được các sử gia xếp ở vị trí thứ 3 trong số các Tổng thống vĩ đại nhất Hàn Quốc (chỉ sau Park Chung-hee, người đã đưa kinh tế Hàn Quốc phát triển đỉnh cao với Kỳ tích sông Hán và người tiền nhiệm Kim Dae-jung, người đã đấu tranh cho nền dân chủ tại Hàn Quốc).
- ^ Đình chỉ 12 tháng 3 năm 2004 – 14 tháng 5 năm 2004, Quyền Tổng thống: Goh Kun
- ^ 노무현후보 김추기경의 방문 (bằng tiếng Hàn). Naver News Dong-a Ilbo. ngày 20 tháng 6 năm 2002. Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2008.
- ^ (tiếng Hàn)Hani News The Hankyoreh(ngày 3 tháng 9 năm 2008). Truy cập ngày 13 tháng 9 năm 2008
- ^ Watts, Jonathan (24 tháng 2 năm 2003). “World's first internet President logs on”. The Guardian. London. Truy cập 26 tháng 1 năm 2008.
- ^ “The Web Site That Elected a President”. Bloomberg BusinessWeek. 24 tháng 2 năm 2003. Bản gốc lưu trữ 7 tháng 3 năm 2003. Truy cập 12 tháng 1 năm 2012.
- ^ “Out with the old”. Newsweek. 4 tháng 8 năm 2003. Truy cập 23 tháng 5 năm 2009.
- ^ “Korea's Young Lions”. Bloomberg BusinessWeek. 24 tháng 2 năm 2003. Bản gốc lưu trữ 7 tháng 3 năm 2003. Truy cập 12 tháng 1 năm 2012.
- ^ “South Korea: Too Much Activism?”. Newsweek. 27 tháng 11 năm 2006. Truy cập 23 tháng 5 nam 2009. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:
|access-date=(trợ giúp) - ^ “The Fed – Foreign Exchange Rates – Country Data – H.10”.
- ^ Jung, Ha-yun (25 tháng 2 năm 2003). “Democracy takes office in South Korea”. The New York Times. Truy cập 23 tháng 5 năm 2009.
- ^ 디지털뉴스팀 (23 tháng 5 năm 2011). “김동길 "노무현이 잘한 일이 뭔가"...독설 쏟아내 – 경향신문”. News.khan.co.kr. Truy cập 12 tháng 1 năm 2012.
- ^ Mizuno, Kosuke (2009). Populism in Asia. Singapore: Nus Press. tr. 167. ISBN 978-9971694838.
- ^ a b “South Korea's President Sags in Opinion Polls”. The New York Times. 27 tháng 11 năm 2006.
- ^ “Daily Opinion No. 237 (November 2016)”. Gallup Korea. 24 tháng 11 năm 2016. Truy cập 26 tháng 11 năm 2016.
- ^ Mizuno, Kosuke (2009). Populism in Asia. Singapore: Nus Press. tr. 177–179. ISBN 978-9971694838.
- ^ “노무현”.
- ^ 노 전 대통령, 재직중 알았다면 '포괄적 뇌물죄' 가능성. The Hankyoreh (bằng tiếng Hàn). 7 tháng 4 năm 2009. Truy cập 18 tháng 5 năm 2019.
- ^ “SKorean ex-president Roh dies in apparent suicide”. The Associated Press. ngày 23 tháng 5 năm 2009. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 5 năm 2009. Truy cập ngày 23 tháng 5 năm 2009.
- ^ “Ex-President Roh Jumps to His Death”. The Korea Times. ngày 23 tháng 5 năm 2009. Truy cập ngày 23 tháng 5 năm 2009.