Thomas Jefferson

Thomas Jefferson
Tổng thống thứ 3 của Hoa Kỳ
Nhiệm kỳ 4 tháng 3 năm 1801 – 4 tháng 3 năm 1809 8 năm, 0 ngày
Phó Tổng thống	Aaron Burr (1801–1805) George Clinton (1805–1809)
Tiền nhiệm	John Adams
Kế nhiệm	James Madison
Phó Tổng thống thứ 2 của Hoa Kỳ
Nhiệm kỳ 4 tháng 3 năm 1797 – 4 tháng 3 năm 1801 4 năm, 0 ngày
Tổng thống	John Adams
Tiền nhiệm	John Adams
Kế nhiệm	Aaron Burr
Ngoại trưởng đầu tiên của Hoa Kỳ
Nhiệm kỳ 22 tháng 3 năm 1790 – 31 tháng 12 năm 1793 3 năm, 284 ngày
Tiền nhiệm	John Jay
Kế nhiệm	Edmund Randolph
Thống đốc thứ hai của Virginia
Nhiệm kỳ 1 tháng 6 năm 1779 – 3 tháng 6 năm 1781 2 năm, 2 ngày
Tiền nhiệm	Patrick Henry
Kế nhiệm	William Fleming
Đại biểu Quốc hội Hợp bang từ Virginia
Nhiệm kỳ 3 tháng 11 năm 1783 – 7 tháng 5 năm 1784 186 ngày
Tiền nhiệm	James Madison
Kế nhiệm	Richard H. Lee
Đặc sứ Hoa Kỳ tại Pháp
Nhiệm kỳ 17 tháng 5 năm 1785 – 26 tháng 9 năm 1789 4 năm, 132 ngày
Tiền nhiệm	Benjamin Franklin
Kế nhiệm	William Short
Đại biểu Đệ Nhị Quốc hội Lục địa từ Virginia
Nhiệm kỳ 20 tháng 6 năm 1775 – 26 tháng 9 năm 1776 1 năm, 98 ngày
Tiền nhiệm	George Washington
Kế nhiệm	John Harvie
Thông tin cá nhân
Sinh	13 tháng 4 năm 1743 Shadwell, Virginia, Bắc Mỹ thuộc Anh
Mất	4 tháng 7 năm 1826 (83 tuổi) Charlottesville, Virginia, Hoa Kỳ
Đảng chính trị	Đảng Dân chủ Cộng hòa
Phối ngẫu	Martha Wayles (1742–1782)
Con cái	6, bao gồm Martha Jefferson Randolph và Mary Jefferson Eppes
Alma mater	Đại học William và Mary
Chữ ký
Tác phẩm nổi bật	Tuyên ngôn độc lập Hoa Kỳ (1776) Các ghi chú về Virginia (1785) Cẩm nang của Jefferson (1801) Kinh thánh của Jefferson (1820)
Thời kỳ	Thời kỳ Khai sáng
Vùng	Triết học phương Tây Triết học Hoa Kỳ
Trường phái	Chủ nghĩa tự do cổ điển Thần giáo tự nhiên Khai sáng Chủ nghĩa Jefferson Chủ nghĩa cộng hòa
Tổ chức	Hiệp hội Triết học Hoa Kỳ
Đối tượng chính	Chính trị Luân lý Tôn giáo Bác ngữ
Tư tưởng nổi bật	Danh sách Tất cả mọi người đều sinh ra bình đẳng Đế quốc Tự do Liên minh rối rắm Quyền sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc Phân lập giáo hội và nhà nước Chủ nghĩa tường minh pháp luật khắt khe Cộng hòa bảo trợ Quan điểm cá nhân về giáo dục Quan điểm cá nhân về nô dịch Quan điểm cá nhân về tôn giáo
Ảnh hưởng bởi Khổng Tử Epicurus Jesus Epictetus Bacon Locke Newton Bolingbroke Montesquieu Voltaire Hume Robertson Wythe Blackstone Paine Gibbon Beccaria Tracy [1][2][3][4][5][6][7][8]
Ảnh hưởng tới Madison Taylor Monroe Randolph Tucker Nock Strauss Hitchens[9]

Thomas Jefferson (13 tháng 4 năm 1743 – 4 tháng 7 năm 1826) là chính khách, nhà ngoại giao, luật sư, kiến trúc sư, nhà triết học người Mỹ. Ông là một trong các kiến quốc phụ của Hợp chúng quốc Hoa Kỳ và là tổng thống thứ 3 của Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ (nhiệm kỳ 1801 – 1809). Jefferson sáng lập ra Đảng Dân chủ-Cộng hòa Hoa Kỳ và là một nhà triết học chính trị có ảnh hưởng lớn, một trong những người theo chủ nghĩa tự do nhiệt thành lớn nhất thời cận đại. Ông sinh ngày 13 tháng 4 năm 1743 tại Shadwell, tiểu bang Virginia, lúc đó còn là vùng biên giới hoang vu, trong một gia đình kĩ sư gốc Anh. Thuở nhỏ, ông học ở quê nhà, rồi sau đó vào trường Đại học William & Mary (1760–1762). Năm 23 tuổi, ông trở thành luật sư. 7 năm sau, ông thôi hành nghề với một tài sản kha khá và với mối ác cảm sâu sắc về giới luật sư, rồi sống cuộc sống của một nhà quý tộc nông thôn độc lập.

Tuy nhiên, sự quan tâm đến các vấn đề xã hội của Jefferson không cho phép ông hưởng thú ẩn dật. Ông được cử làm thành viên Viện đại biểu bang Virginia, và khi các vấn đề thuộc địa trở nên gay gắt, ông đóng vai trò tích cực ngày càng tăng trong phong trào đấu tranh giành độc lập. Những kiến nghị của Jefferson trong đoàn đại biểu Virginia với Hội nghị lục địa được công bố trong quyển sách nhỏ tựa đề "Quan điểm tóm tắt về các quyền của nước Mỹ", đã đưa ông lên vị trí của một trong những nhà lãnh đạo cách mạng hàng đầu. Ông được cử làm công tác đặc biệt ở Anh, và tại Mỹ ông được các cộng sự chọn để dự thảo bản Tuyên ngôn Độc lập năm 1776.

Từ bỏ ghế đại biểu ở Quốc hội, Jefferson quay ra quan tâm đến việc xây dựng một bản hiến pháp cho quê hương Virginia. Nhiều tư tưởng của ông tập trung trong văn kiện đó, và nhiều ý tưởng khác được thể hiện trong các đạo luật ban hành những năm sau đấy. Năm 1779, Jefferson được bầu làm thống đốc bang Virginia và giữ chức vụ này cho đến năm 1781. Năm 1783, trở lại tham gia Quốc hội một lần nữa, ông đứng đầu ủy ban được cử ra để xem xét hiệp ước hòa bình với Anh. Năm kế ông được cử làm công sứ đại diện cho chính phủ Mỹ non trẻ ở Pháp và đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ này.

Từ năm 1789, với tư cách là ngoại trưởng Mỹ trong nội các của Tổng thống George Washington, ông đã công bố tư tưởng dân chủ mà dựa vào đó Đảng Dân chủ Hoa Kỳ được xây dựng, điều này đã đưa đến việc Jefferson đắc cử Tổng thống Mỹ năm 1800. Sau 2 nhiệm kì, ông rút lui và cống hiến những năm cuối đời cho việc thiết lập trường Đại học Virginia, được ông xem là một trong những công trình quan trọng nhất của mình.

Jefferson mất ngày 4 tháng 7 năm 1826 ở Monticello, gần Charlottesville, tại căn nhà tự ông xây cất, cùng một ngày với John Adams, hưởng thọ 83 tuổi. Trên mộ bia được ông chọn từ trước, có mang dòng chữ: "Đây là nơi an nghỉ cuối cùng của Thomas Jefferson, tác giả của bản Tuyên ngôn Độc lập Mỹ, của Đạo luật Virginia về tự do tín ngưỡng, và là cha đẻ của trường Đại học Virginia".

1. ^ “From Thomas Jefferson to William Short, 31 October 1819”. 24 tháng 5 năm 2019. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 5 năm 2019. Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2022.
2. ^ Burstein, Andrew (tháng 10 năm 2007). “Review: Jefferson in Confucian Relief”. JSTOR 25096753. Chú thích journal cần |journal= (trợ giúp)
3. ^ Thompson, Kirill (tháng 10 năm 2015). “Traditional Chinese Concepts and 17th–18th Century Enlightenment Ideals: Reflections on the IHS Conference on Freedom, Equality, Democracy, and the Rise of Market Economy, October 2015”. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 4 năm 2021. Truy cập ngày 1 tháng 1 năm 2021.
4. ^ Hayes, 2008, tr. 10.
5. ^ Cogliano, 2008, tr. 14.
6. ^ Cogliano, 2008, tr. 26.
7. ^ Dahl, Robert (1998). On Democracy. New Haven, CT: Yale University Press. tr. 104. ISBN 9780300076271.
8. ^ John D. Bessler, The Birth of American Law: An Italian Philosopher and the American Revolution (Durham, NC: Carolina Academic Press)
9. ^ Hitchens, Christopher (13 tháng 10 năm 2009). Thomas Jefferson: Author of America. Harper Collins. ISBN 9780061753978. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 11 năm 2021. Truy cập ngày 19 tháng 3 năm 2021.