Back Венесуела Abkhazian Vènèzuèla ACE Венесуэлэ ADY Venezuela Afrikaans Venezuela ALS ቬኔዝዌላ Amharic Venezuela AMI Venezuela AN Feneswela ANG वेनेजुएला ANP

Venezuela

Đối với cuộc khủng hoảng Tổng thống đang diễn ra tại đây, xem Khủng hoảng tổng thống Venezuela 2019.
Cộng hòa Bolivariana Venezuela
Tên bằng ngôn ngữ chính thức
Quốc kỳ Huy hiệu
Bản đồ
Vị trí của Venezuela
Vị trí của Venezuela
Vị trí của Venezuela (xanh) trong Nam Mỹ và một lãnh thổ tuyên bố chủ quyền nhưng không được công nhận (xanh nhạt)
Tiêu ngữ
Dios y Federación
(tiếng Việt: "Chúa và Liên bang")
Quốc ca
Gloria al Bravo Pueblo
Hành chính
Chính phủCộng hòa liên bang
Tổng thốngNicolás Maduro
Phó Tổng thốngDelcy Rodríguez
Lập phápQuốc hội
Thủ đô Caracas
Thành phố lớn nhất Caracas
Địa lý
Diện tích916.445 km² (hạng 33)
Diện tích nước0,3 %
Múi giờAST (UTC-4)
Lịch sử
Ngày thành lậpTừ Tây Ban Nha
5 tháng 7 năm 1811
24 tháng 6 năm 1821
Ngôn ngữ chính thứcTiếng Tây Ban Nha
Dân số ước lượng (2019)32.219.500 người (hạng 44)
Dân số (2022)29.114.395 người
Mật độ33,75 người/km² (hạng 181)
Kinh tế
GDP (PPP) (2017)Tổng số: 404,109 tỷ USD[1]
Bình quân đầu người: 12.859 USD[1]
GDP (danh nghĩa) (2019)Tổng số: 70 tỷ USD[1]
Bình quân đầu người: 2.548 USD[1]
HDI (2015)0,767[2] cao (hạng 71)
Hệ số Gini (2013)44,8[3] trung bình
Đơn vị tiền tệBolívar Venezuela (VEF)
Thông tin khác
Tên miền Internet.ve
Mã điện thoại+58
Lái xe bênphải
Snow cover across Scandinavia, as imaged by MODIS on board NASA's Terra satellite in 2002
Bài viết này là một phần của một loạt trên
Nam Mỹ
Địa lý
Thời kỳ tiền Colombo
Thời thuộc địa
Thế kỷ 19
Thế kỷ 20

Venezuela, tên chính thức là Cộng hòa Bolivariana Venezuela (tiếng Tây Ban Nha: República Bolivariana de Venezuela, [reˈpuβlika βoliβaˈɾjana ðe βeneˈswela]) là một quốc gia thuộc khu vực Nam Mỹ. Venezuela tiếp giáp với Guyana về phía đông, với Brazil về phía nam, Colombia về phía tây và biển Caribbean về phía bắc. Nhiều hòn đảo nhỏ ngoài khơi biển Caribbean cũng thuộc chủ quyền của Venezuela. Thuộc khu vực nhiệt đới, khí hậu Venezuela đã tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều loài sinh vật phát triển với nhiều khu bảo tồn thiên nhiên hoang dã. Diện tích nước này là 916.445 km², dân số khoảng 28 triệu người.

Lãnh thổ hiện được gọi là Venezuela đã bị Tây Ban Nha xâm chiếm vào năm 1522 trong bối cảnh sự kháng cự của người dân bản địa. Năm 1811, nó trở thành một trong những vùng lãnh thổ Mỹ-Tây Ban Nha đầu tiên tuyên bố độc lập, tuy vậy chỉ giành được toàn bộ lãnh thổ cho đến năm 1821, khi Venezuela là một bộ phận của nước cộng hòa liên bang Gran Colombia. Venezuela giành được độc lập hoàn toàn như một quốc gia vào năm 1830. Trong thế kỷ 19, Venezuela phải chịu bất ổn chính trị và chuyên quyền, vẫn bị chi phối bởi Caudillos (những thủ lĩnh về quân sự) cho đến giữa thế kỷ 20. Từ năm 1958, đất nước này đã có một loạt các chính phủ dân chủ. Những cú sốc kinh tế trong những năm 1980 và 1990 đã dẫn đến một số cuộc khủng hoảng chính trị, bao gồm các cuộc bạo loạn Caracazo chết chóc năm 1989, hai cuộc đảo chính đã cố gắng vào năm 1992 và luận tội Tổng thống Carlos Andrés Pérez vì tham ô các quỹ công cộng vào năm 1993. Sự sụp đổ niềm tin vào hiện tại các đảng đã chứng kiến ​​cuộc bầu cử năm 1998 của cựu sĩ quan sự nghiệp liên quan đến đảo chính do Hugo Chávez lãnh đạo và khởi động Cách mạng Bolivar. Cuộc cách mạng bắt đầu với một Quốc hội lập hiến năm 1999, nơi một bản Hiến pháp mới của Venezuela được lập ra. Hiến pháp mới này chính thức đổi tên quốc gia thành Cộng hòa Bolivar Venezuela (tiếng Tây Ban Nha: República Bolivariana de Venezuela).

Venezuela là một trong những quốc gia có tốc độ đô thị hóa cao nhất Mỹ Latinh. Đa phần dân cư Venezuela tập trung sinh sống tại những thành phố lớn phía bắc. Caracas là thủ đô và đồng thời cũng là thành phố lớn nhất Venezuela. Venezuela đã từng nổi tiếng khắp thế giới với cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, nguồn tài nguyên dầu mỏ khổng lồ và những nữ hoàng sắc đẹp đoạt nhiều giải cao tại những kỳ thi quốc tế. Tuy nhiên đến những năm gần đây, sự bất ổn của giá dầu mỏ cùng những chính sách điều hành kinh tế sai lầm là nguyên nhân dẫn đến cuộc khủng hoảng nghiêm trọng về mọi mặt đối với Venezuela, gây ra khủng hoảng chính trị, sự siêu lạm phát, suy thoái kinh tế, thiếu hụt các mặt hàng cơ bản cho người dân và một sự tăng mạnh của tỷ lệ thất nghiệp, nghèo đói, bệnh tật, tử vong, suy dinh dưỡng ở trẻ em cũng như tội phạm cùng tệ nạn xã hội tại quốc gia này.[4][5][6][7][8]

  1. ^ a b c d Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên imf2
  2. ^ “2016 Human Development Report” (PDF). United Nations Development Programme. 2016. Truy cập ngày 25 tháng 3 năm 2017.
  3. ^ “Income Gini coefficient”. United Nations Development Programme. United Nations. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 6 năm 2010. Truy cập ngày 21 tháng 9 năm 2015.
  4. ^ Hà Thu (theo NYT/CNN) (ngày 20 tháng 8 năm 2018). “Toàn cảnh khủng hoảng kinh tế Venezuela”. Báo điện tử VnExpress.
  5. ^ Scharfenberg, Ewald (ngày 1 tháng 2 năm 2015). “Volver a ser pobre en Venezuela”. El Pais. Truy cập ngày 3 tháng 2 năm 2015.
  6. ^ Herrero, Ana Vanessa; Malkin, Elisabeth (ngày 16 tháng 1 năm 2017). “Venezuela Issues New Bank Notes Because of Hyperinflation”. The New York Times. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2017.
  7. ^ “Chamber of Commerce: 80% of Venezuelans are in poverty”. El Universal. ngày 1 tháng 4 năm 2016. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 4 năm 2016. Truy cập ngày 4 tháng 4 năm 2016.
  8. ^
     • Gillespie, Patrick (ngày 12 tháng 12 năm 2016). “Venezuela shuts border with Colombia as cash crisis escalates”. CNNMoney. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2017.

     • Gillespie, Patrick (ngày 12 tháng 4 năm 2016). “Venezuela: the land of 500% inflation”. CNNMoney. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2017.
     • Rosati, Andrew (ngày 11 tháng 1 năm 2017). 11 tháng 1 năm 2017/goodbye-recession-hello-depression-venezuela-gdp-takes-10-hit “Venezuela's Economy Was the Worst Performing of 2016, IMF Estimates” Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp). Bloomberg. Truy cập ngày 17 tháng 1 năm 2017.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Tubidy