Back جسيم التهابي Arabic Inflamasoma Catalan Inflamazóm Czech Inflammasom Danish Inflammasom German Inflammasome English Inflamasoma Spanish اینفلامازوم Persian Inflammasome French Inflamasom ID
Inflamasomi su citosolni multiproteinski oligomeru urođenog imunskog sistema odgovorni za aktivaciju upalnih odgovora.[1][2] Aktivacija i sklapanje inflamasoma podstiče proteolitsko cijepanje, sazrijevanje i izlučivanje proupalnih citokina interleukina 1β (IL-1β) i interleukina 18 (IL-18) ), kao i cijepanje gasdermina-D.[2][3] N-terminalni fragment koji nastaje ovim cijepanjem inducira proupalni oblik programirane ćelijske smrti različit od apoptoza, koji se naziva piroptoza, i odgovoran je za izlučivanje zrelih citokina , vjerovatno kroz stvaranje pora u plazmamembrani.[2]
Aktivacija inflamasoma je inicirana različitim tipovima citosolnih receptora za prepoznavanje uzoraka (PRR) koji reaguju ili na molekulski uzorak povezan s patogenom (PAMP) ili molekulske obrasce povezane s oštećenjem (DAMP) koje generiše ćelija domaćin.[4] Receptori za prepoznavanje uzoraka uključeni u inflamasome obuhvataju NLR (domen oligomerizacije koji se vezuje za nukleotide i receptore koji sadrže ponavljanja bogata leucinom) kao i AIM2 (odsutan u melanomu 2), IFI16 (protein induciran IFN-om 16) kao i pirin.[2] Kroz njihovu aktivaciju i regrutaciju kaspaznog (CARD) ili pirinskog domena (PYD), inflamasomski receptori stupaju u interakciju sa adapterskim proteinom ASC, koji zatim regrutuje prokaspazu-1 preko svog CARD domena i aktivira efektor kaspaza kroz proteolitsko cepanje.[2] Aktivirana kaspaza-1 konačno cijepa nezrele proupalne citokine proIL -1β i proIL-18, kao i gasdermin-D, koji su odgovorni za upalnu signalizaciju i piroptotsku smrt ćelije.[2] Pored ovih takozvanih kanonskih inflamasoma, različite studije su također opisale nekanonske komplekse inflamasoma koji deluju nezavisno od kaspaze-1. Kod miševa, nekanonski inflamasom se aktivira direktnom osjetljivošću citosolnog bakterijskog lipopolisaharida (LPS) pomoću kaspaze-11, što potom indukuje piroptotsku ćelijsku smrt.[2] U ljudskim ćelijama, odgovarajuće kaspaze nekanonskog inflamasoma su kaspaza 4 i kaspaza 5.[2]
Tradicijski, inflamazomi su uglavnom proučavani u profesionalnim imunskim ćelijama urođenog imunskog sistema, kao što su makrofag. Novije studije, međutim, ukazuju na visoke nivoe ekspresije inflamasomskih komponenti u epitelnom barijernom tkivu, gdje se pokazalo da predstavljaju važnu prvu liniju odbrane.[4]
U slučaju disregulacije aktivacije inflamasoma, može nastati niz glavnih bolesti, kao što su rak, autoimune, metaboličke i neurodegenerativne bolesti.[2][5]
- ^ Mariathasan S, Newton K, Monack DM, Vucic D, French DM, Lee WP, et al. (juli 2004). "Differential activation of the inflammasome by caspase-1 adaptors ASC and Ipaf". Nature. 430 (6996): 213–218. Bibcode:2004Natur.430..213M. doi:10.1038/nature02664. PMID 15190255. S2CID 4317409.
- ^ a b c d e f g h i Broz P, Dixit VM (juli 2016). "Inflammasomes: mechanism of assembly, regulation and signalling". Nature Reviews. Immunology. 16 (7): 407–420. doi:10.1038/nri.2016.58. PMID 27291964. S2CID 32414010.
- ^ Martinon F, Burns K, Tschopp J (august 2002). "The inflammasome: a molecular platform triggering activation of inflammatory caspases and processing of proIL-beta". Molecular Cell. 10 (2): 417–426. doi:10.1016/S1097-2765(02)00599-3. PMID 12191486.
- ^ a b Winsor N, Krustev C, Bruce J, Philpott DJ, Girardin SE (novembar 2019). "Canonical and noncanonical inflammasomes in intestinal epithelial cells". Cellular Microbiology. 21 (11): e13079. doi:10.1111/cmi.13079. PMID 31265745. S2CID 195786609.
- ^ Ippagunta SK, Malireddi RK, Shaw PJ, Neale GA, Vande Walle L, Green DR, et al. (septembar 2011). "The inflammasome adaptor ASC regulates the function of adaptive immune cells by controlling Dock2-mediated Rac activation and actin polymerization". Nature Immunology. 12 (10): 1010–1016. doi:10.1038/ni.2095. PMC 3178750. PMID 21892172.